الإقناع في مسائل الإجماع
الاقناع في مسائل الإجماع، اثر ابوالحسن علی بن قطان فاسی (متوفی 628ق)، فرهنگ‌نامه‌ای است پیرامون موضوع اجماع در فقه مذاهب اسلامی که با تحقیق، حواشی و مقدمه فاروق بن محمود حماده در چهار جلد منتشر شده است.
| الإقناع في مسائل الإجماع | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | ابن قطان، علی بن محمد (نويسنده) حماده، فاروق (محقق و مصحح) |
| عنوان‌های دیگر | نفائس الکتب |
| ناشر | دار الشامیة ** دار القلم |
| مکان نشر | سوریه - دمشق ** لبنان - بیروت |
| سال نشر | 1424ق - 2003م |
| چاپ | 1 |
| شابک | - |
| موضوع | اجماع (فقه) - اصول فقه اهل سنت |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 4 |
| کد کنگره | /الف2الف7 178 BP |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
اثر حاضر در محتوا و مضمون عالی، در موضوع خود جامع و منحصر به فرد و در ساختار و روش محکم و برای دانشمندان و محققین، در طول قرون حصول به آن دشوار بوده است. مضمون و محتوای این کتاب، مشتمل بر مباحث عقاید، عبادات، معاملات، اخلاق و آداب و بسیاری مسائل دیگر است که علمای اسلام بر آنها اجماع یا قریب به اجماع داشته‌اند[۱].
اجماع از جایگاه بزرگی در استنباط قواعد شرعی داشته و شواعد قطعی و مبانی دین، پس از قرآن و سنت، از آن استنباط می‌گردد، ازاین‌رو، ارزش و اهمیت اثر حاضر، مشخص می‌شود[۲].
پیرامون منحصر به فرد بودن اثر حاضر باید به این نکته اشاره نموده که این کتاب، در مباحث و مطالب خود، مواردی از اجماع را گنجانده است که در هیچ کتاب دیگری یافت نشده و در این جهت به آن نزدیک نشده است. این مطالب، از منابع فقه اسلامی در دوران شکوفایی و اوج آن در قرون اول و از نوشته‌ها و آثار ائمه و علمای اعلام که مقام و منزلت علمی بلندی دارند، استخراج گردیده است. بخشی از این تألیفات اکنون موجود نیست و یا در آینده در شمار آثار مفقوده خواهد بود؛ بنابراین می‌توان چنین گفت که کتاب حاضر، مبسوط‌ترین و جامع‌ترین اثر در مسائل اجماع می‌باشد که با توجه به شماره‌گذاری محقق، بیش از 4000 مسأله در آن مطرح گردیده است که اگر تفصیل داده شود، به بیش از ده هزار مسأله خواهد رسید[۳].
اثر حاضر، معجم و فرهنگ‌نامه‌ای است پیرامون موضوع اجماع در فقه اسلامی و دایرةالمعارفی جامع و خلاصه مصنفات فقهی و گزیده تألیفات فقهی در پنج قرن اول هجری است که می‌توان آن را محل التقاء و توافق آراء و نظریات بزرگان و اسلاف و پیروان آنها در استنباطاتشان از قرآن کریم و سنت شریف و روح دین مبین دانست[۴].
پیرامون ساختار و بنای کتاب، باید به این نکته اشاره نمود که این اثر، بر اساس روش فقها در نگارش مسائل فقهی می‌باشد؛ بدین‌صورت که از کتاب عقاید و ایمان و اصول شروع شده و با اخلاق و آداب که در فقه مالکی «الجامع» نامیده می‌شود، به اتمام رسیده است[۵].
پانویس
منابع مقاله
مقدمه کتاب.