مهذب، علی
على مهذّب (1308-1392ش)، استاد اصول، قواعد و متون فقه
| نام | مهذب، علی |
|---|---|
| نام‌های دیگر | |
| نام پدر | ابوالقاسم مهذب |
| متولد | 1308ش |
| محل تولد | همدان |
| رحلت | جمعه چهارم فروردین ماه 1392ش |
| اساتید | آیت‌الله بروجردی |
| برخی آثار | ترجمه شرح لمعه |
| کد مؤلف | AUTHORCODE16678AUTHORCODE |
ولادت
در سال 1308ش در همدان به دنیا آمد. خانواده‌اش روحانی بود و پدرش آقا شیخ ابوالقاسم مهذب یکی از علما و مجتهدین همدان به شمار می‌آمد.
تحصیلات
پس از پایان تحصیلات ابتدایی و مقدماتی، به حوزه علمیه همدان رفت و به فراگیری ادبیات عرب، منطق، معانی و بیان، فقه و اصول پرداخت. پس از چند سال، به حوزه علمیه قم رفت و دروس سطح را به پایان رسانید.
در حوزه علمیه قم از محضر آیات عظام، آیت‌الله بروجردی، آیت‌الله آقا سید محمد حجت کوه‌کمری، آیت‌الله حاج سید محمدتقی خوانساری استفاده برد. در امتحان کتبی و شفاهی درس خارج آیت‌الله بروجردی شرکت کرد و با اجازه آیت‌الله حاج سید محمدتقی خوانساری به درجه اجتهاد رسید. پس از سفر آیت‌الله حاج سید ابوالقاسم خوئی به ایران، با تشویق و ترغیب ایشان، برای ادامه تحصیل به نجف اشرف رفت و از محضر آیت‌الله خوئی، آیت‌الله ابراهیم نجفى شیرازى و آیت‌الله سید محسن حکیم بهره‌مند شد. در نجف اشرف درجه اجتهاد خود را از آیت‌الله آقا شیخ محمدحسین کاشف الغطاء و آیت‌الله ابراهیم نجفى شیرازى دریافت کرد.
پس از رسیدن به درجه اجتهاد به ایران بازگشت و تحصیلات آکادمیک خود را در دانشکده الهیات آن زمان (معقول و منقول) آغاز کرد. در سال 1337ش موفق به دریافت لیسانس، و سپس بلافاصله در دوره دکترای فقه و مبانی حقوق اسلامی مشغول به تحصیل شد و در سال ۱۳۳۷ش این دوره را به پایان رساند. در سال ۱۳۴۳ش پایان نامه تحقیق در علم اجمالی خود را به راهنمایی استاد شیخ محمد عبده بروجردی و استاد محمود شهابی، با درجه بسیار خوب ارائه داد. از سال ۱۳۳۹ش به پیشنهاد استاد عبده بروجردی و تصویب دانشکده الهیات و شورای عالی دانشگاه تهران، به تدریس کلیات حقوق اسلامی پرداخت. در سال ۱۳۴۴ش به استادیاری درس اصول انتخاب شد و در سال ۱۳۴۸ش به مقام دانشیاری و سرانجام در تیرماه ۱۳۵۷ش به رتبه استادی نائل شد.
وى در کارنامه علمى خود در زمینه فقهى، همدرسى با آیات عظام مکارم شیرازى و نورى همدانى و نیز استاد شهید مطهرى را دارد. از بنام‌ترین همراهان وى در دانشگاه نیز مى‌توان به شهید دکتر بهشتى، مرحوم دکتر ابوالقاسم گرجى و دکتر علیرضا فیض اشاره کرد. وى مدتها به عنوان ریاست دپارتمان فقه اسلامى دانشکده حقوق و نیز الهیات دانشگاه تهران، به تدریس دروس مبانى فقه اسلامى پرداخت و نیز در همراهى با شهید دکتر بهشتى مسئولیت ارزیابى مدارک حوزوى در دانشکده الهیات را به عهده داشت. مهمترین اثر دانشگاهى وى «ترجمه شرح لمعه» به همراهى دکتر علیرضا فیض است که بارها توسط انتشارات دانشگاه تهران تجدید چاپ شده است.
وفات
وى در روز جمعه چهارم فروردین ماه 1392ش در 83 سالگی دار فانى را وداع گفت.
آثار
- ترجمه جلد اول و دوم كتاب اللمعه الدمشقیه
- خیارات (انتشارات دانشگاه الهیات)
- مبانی استنباط حقوق اسلامی (دانشكده حقوق تهران)
- قواعد فقه (دانشكده حقوق تهران)
- متون فقه یك و دو (دانشكده حقوق تهران)
- قاعده غرور و موارد استناد به آن در فقه امامیه
- مقاله قرعه در فقه امامیه و نگاهی به سابقه تاریخی آن
- حكم و اقسام آن در حقوق اسلامی (چاپ شده در مجله مقالات و بررسی‌ها انتشارات دانشگاه تهران)
- جزوه حدیث شناسی (انتشارات دانشگاه الهیات)
منابع مقاله
- برگرفته از پایگاه دانشگاه تهران، آبانماه 1392
- پایگاه قضاوت آنلاین