مکان‌های تاریخی مکه مکرمه
مکان‌های تاریخی مکه، تألیف نویسنده معاصر سعودی، عبدالوهاب ابراهیم ابوسلیمان، به موضوع اثبات وجود مکان‌های تاریخی و اسلامی مکه مکرمه و اهمیت و ضرورت حفظ این آثار و نیز خیانت وهابیت در تخریب آنها پرداخته است. عنوان اصلی اثر، «الأماكن المأثورة في مكة المكرمة: عرض و تحليل» است که با ترجمه، نقد و اضافات بهروز رفیعی منتشر شده است.
| مکان‌های تاریخی مکه مکرمه | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | ابو سلیمان، عبد الوهاب ابراهیم (نويسنده) رفیعی، بهروز (مترجم) |
| عنوان‌های دیگر | الأماکن المأثورة المتواترة فی مکة المکرمة عرض و تحلیل. فارسی ** ضرورت حفظ آثار اسلامی و خیانت وهابیت در تخریب آنها |
| ناشر | مشعر |
| مکان نشر | ایران - تهران |
| سال نشر | 1392ش |
| چاپ | 1 |
| شابک | 978-964-540-449-7 |
| موضوع | آثار تاریخی اسلامی - عربستان سعودی - مکه - مکه - آثار تاریخی - مکه - سرگذشت نامه |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | /الف24 الف8041* 211 DS |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
در این اثر نویسنده با استناد به سیره‌نامه‌های نبوی و آثار موجود در تاریخ مکه مکرمه و مناسک‌نامه‌های حج و منابع فقه و تواتر محلی، اثری درخور و خواندنی آفریده است[۱].
کتابی که پیش رو دارید از مقدمه، شش فصل و پیوستی تشکیل شده است. در مقدمه به فلسفه نگارش کتاب اشاره شده است.
عنوان فصل یکم، سرآغاز نگارش درباره مکان‌هاى تاریخى مکه مکرمه است. گفتار نخست این فصل با اشارتى به بشارت حسن بصرى به یکى از دوستانش به روا شدن دعا در شمارى از مکان‌هاى مکه مکرمه پرداخته و گفتار دوم، نیم‌نگاهى است به مواضع و دل‌بستگى صحابه و تابعین و تابعینِ تابعین و نسل‌هاى پسین نسبت به مکان‌هاى تاریخى بازمانده از صدر اسلام در مکه مکرمه و مدینه منوره.
فصل دوم، درباره مکان‌هاى تاریخى در منابع تاریخى است؛ به‌عنوان مثال، گفتار دوم این فصل به بررسى مکان‌هاى تاریخى در کتاب‌هاى خاص تاریخ مکه مکرمه اختصاص یافته است؛ از آن جمله است: «أخبار مكة و ما جاء فيها من الآثار»، ازرقى؛ «أخبار مكة في قديم الدهر و حديثه»، فاکهى و گفتار چهارم، تک‌نگاشت‌هایى به نثر و نظم درباره مکان‌هاى تاریخى مکه مکرمه است.
در فصل سوم، مکان‌هاى تاریخى مکه مکرمه در کتاب‌هاى فقهى بررسی شده است؛ از جمله در گفتار نخست این فصل به نقل از «مثير الغرام الساكن على أشرف الأماكن»، ابن جوزى، به هفده مکان تاریخى، اعم از زادخانه و مسجد و منزل در مکه مکرمه پرداخته شده است.
فصل چهارم، شواهدى بر وجود تواتر محلى درباره مکان‌هاى تاریخى در مکه مکرمه. به‌عنوان مثال در گفتار یکم این فصل پس از بیان مفهوم و چگونگى حصول تواتر محلى، به نمونه‌هایى از تواتر محلى در آثار عالمانى چون ابن ظهیره در کتاب «الجامع اللطيف في فضل مكة و أهلها و بناء البيت الشريف» و ابن ضیا در کتاب «البحر العميق في مناسك العمرة و الحج إلى البيت العتيق» پرداخته شده است.
فصل پنجم، دیدگاه عالمان منتقد و معتقد زیارت مکان‌هاى تاریخى در مکه مکرمه ذکر شده است.
فصل ششم، درباره وضع کنونى مکان‌هاى تاریخى در مکه مکرمه است. در گفتار یکم این فصل از مکان‌هاى تاریخى ازمیان‌رفته مکه یاد شده است. این مکان‌ها شامل 8 مسجد و 5 منزل است.
در پیوست کتاب که کمابیش دامن‌فراخ‌ترین بهره آن است، به شرح و شکافت زندگى علمى و برشماردن آثار مؤلفانى که درباره مکه مکرمه قلم سوده‌اند و در این کتاب از آثار آنان یاد شده، سخن رفته است. مؤلف با استفاده مستقیم از مقدمه محققان بر این کتاب‌ها به این امر پرداخته است و در این زمینه پژوهش و کارى علمى نکرده است[۲].
پانویس
منابع مقاله
مقدمه مترجم.