تماميت ارضی ايران
تمامیت ارضی ایران؛ سیری در تاریخ مرزهای ایران، اثر محمدعلی بهمنی قاجار، پژوهشی است پیرامون تمامیت ارضی ایران در دوران پهلوی.
| تماميت ارضی ايران | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | بهمنی قاجار، محمد علی (نويسنده) |
| عنوان‌های دیگر | تمامیت ارضی ایران: در دوران پهلوی 1320 - 1299 ** سيری در تاريخ مرزهای ايران |
| ناشر | مؤسسه مطالعات و پژوهشهاى سیاسى |
| مکان نشر | ایران - تهران |
| سال نشر | 1390ش - 1391ش |
| چاپ | 1 |
| شابک | 978-600-5786-10-1 |
| موضوع | ایران - جغرافیای تاریخی - ایران - روابط خارجی - ایران - مرزها - تاریخ - ایران - مرزها - تاریخ - 1304 - 1320 |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 2 |
| کد کنگره | /ب9ت8 25 DSR |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
اثر حاضر، تلاش دارد تا موضوع تمامیت ارضی ایران را در دوره سلطنت رضا شاه پهلوی، به بحث گذارد. این کتاب که بر اساس اسناد عمدتا منتشرنشده تنظیم گردیده، نخستین جلد از این موضوع، به دوره رضا شاه و جلد دوم، به تحولات مرزی و تمامیت ارضی ایران در دوره محمدرضا شاه پهلوی، اختصاص دارد[۱].
هدف اصلی کتاب، دفاع مستند به اسناد و مدارک، از تمامیت ارضی و حقوق تاریخی ایران است. در این راستا، تلاش شده است تا از هرگونه داوری ارزشی و قضاوت در مورد عملکرد اشخاص، گروه‌ها و جریان‌های سیاسی، پرهیز گردد[۲].
کتاب از دو فصل تشکیل شده است. فصل اول، در حقیقت بررسی درباره سرحدات تاریخی ایران و چگونگی شکل‌گیری سرحدات ایران در عصر قاجار است که شش مبحث را در بر می‌گیرد که در آنها، تحولات تاریخی مرزهای شمال خاوری، خاوری، جنوب خاوری، جنوبی، باختری و شمال باختری ایران، مورد مطالعه قرار گرفته است. هر مبحث از سه گفتار تشکیل شده است:
- گفتار اول، به سرحدات تاریخی ایران اختصاص یافته است.
- در گفتار دوم، به عصر ناصرالدین شاه، دوران محمد شاه و ناصرالدین شاه و به جنگ‌های ایران و روس و معاهدات مرزی ناشی از آن، پرداخته شده است.
- گفتار سوم، در مبحث‌های اول تا پنجم، به عنوان دوران پایانی قاجاریه نام‌گذاری شده و مبحث ششم نیز انقلاب روسیه و مسئله استرداد سرزمین‌های ایران را مورد توجه قرار داده است[۳].
فصل دوم، بررسی تفصیلی از تحولات مرزی در عصر رضا شاه پهلوی است که از شش مبحث زیر تشکیل شده است:
- مبحث اول، درباره مرز ایران و شوروی است و رویدادهایی همچون اشغال پاسگاه‌های مرزی ایران در مغان و بیله‌سوار، مورد مطالعه قرار گرفته است.
- مبحث دوم، تصویری مستند از ابعاد گوناگون حکمیت آلتای در مورد تعیین مرز ایران و افغانستان ارائه می‌دهد.
- مبحث سوم، دربرگیرنده توضیحاتی در مورد اوضاع داخلی بلوچستان ایران و نیز اختلافات مرزی ایران و انگلیس در مورد قلعه سفید است.
- مبحث چهارم، به مرز جنوبی اختصاص یافته است.
- مبحث پنجم، درباره مرز ایران و عراق است.
- مبحث ششم، در مورد مرز ایران و ترکیه است[۴].
پانویس
منابع مقاله
مقدمه کتاب.