تاريخ العقيدة الإسلامية
تاريخ العقيدة الإسلامية، تألیف ایمان عمر الکردی، مشتمل بر معرفی اجمالی تعدادی از فرق و مذاهب اسلامی و تفکرات و معتقدات ایشان است. بیشتر مباحث این کتاب برگرفته از «المذاهب الإسلامية» نوشته «محمد ابوزهره» است.
| تاريخ العقيدة الإسلامية | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | کردی، ايمان عمر (نويسنده) حموی، علاء‌الدین (مصحح) |
| ناشر | [بی نا] |
| مکان نشر | سوریه - دمشق |
| سال نشر | 13سده |
| چاپ | 1 |
| شابک | - |
| موضوع | اسلام - فرقهها - کلام - تاریخ |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | /ک4ت2 200/8 BP |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
کتاب، دارای فصل‌بندی خاصی نیست. نویسنده، مباحث کتاب را با یک بحث کلی از دلایل اختلاف بین مردم که از آن جمله است اختلاف در تمایلات و خواسته‌ها، تقلید از گذشتگان و حب ریاست، آغاز کرده است. پس از آن دلایل ایجاد اختلاف بین مسلمانان را ذکر کرده است. عصبیت عربی، نزاع در امر خلافت و جانشینی پیامبر(ص)، هم‌جواری مسلمانان با پیروان ادیان قدیمی و داخل شدن بعضی از آنها در اسلام، از آن جمله است[۱].
نویسنده، در ادامه، مذاهب اسلامی را دارای سه شاخه مذاهب سیاسی، مذاهب اعتقادی و مذاهب فقهی دانسته است[۲]. در این میان، مذاهب سیاسی پیرامون خلافت می‌چرخد؛ لذا در ادامه چگونگی انتخاب خلفای راشدین مورد بررسی قرار گرفته است[۳].
در میان مذاهب سیاسی اسلامی، «شیعه» مقدم بر همه بوده است که به اعتقاد نویسنده در آخر عهد عثمان ظهور یافت. شیعیان متفقند که علی بن ابی‌طالب(ع) خلیفه منتصب از سوی نبی(ص) و افضل صحابه است. ابن ابی‌الحدید اسامی صحابه‌ای را که علی(ع) را افضل صحابه می‌دانستند، ذکر کرده که از آن جمله عمار بن یاسر، اباذر غفاری و سلمان فارسی است[۴].
در ادامه از سبئیه، غرابیه، کیسانیه، زیدیه و اسماعیلیه به‌عنوان فرق شیعه و چگونگی تأسیس و مبانی اعتقادی ایشان سخن رفته است[۵]. بحث از خوارج و تفکرات سطحی و خشک ایشان از مباحثی است که نویسنده لازم دیده به آن بپردازد. این گروه به ظواهر الفاظ نصوص شرعی تمسک می‌کردند؛ لذا مشاهده می‌کنیم که امام علی(ع) در مشاجره با ایشان به نصوص تمسک نکرده، بلکه با آنها به حجج عقلی محاجه می‌کند[۶].
در رابطه با مذهب اهل سنت، دیدگاه ابوالحسن اشعری (متوفی 337ق) و پس از او ابوبکر باقلانی (متوفی 403ق) و ابومنصور ماتریدی (متوفی 333ق) بررسی شده است. همچنین از تاریخ سلفیه و وهابیت و عقاید ایشان سخن رفته است. رساله حسن بصری در قضا و قدر پایان‌بخش مباحث کتاب است[۷].
پانویس
منابع مقاله
متن کتاب.