آزادی و استبداد

آزادی و استبداد، مشتمل بر دو سخنرانی آیت‌الله سید محمود طالقانی (1298-1358ش) است که در شب‌های 21 و 23 ماه رمضان 1399 ایراد شده است.

آزادی و استبداد
پدیدآوران	طالقانی، محمود (نويسنده)
ناشر	ناس
مکان نشر	ایران - تهران
سال نشر	13سده
چاپ	1
موضوع	آزادی (اسلام) - استبداد
زبان	فارسی
تعداد جلد	1
کد کنگره	4آ2ط 230/14 BP
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

در این کتاب، مجاهد بزرگ و مفسر کبیر قرآن، آیت‌الله سید محمود طالقانی دو سؤال اساسی عصر ما – و همه قرون و اعصار - را مطرح می‌کند. آزادی و استبداد، آزادی چیست و انسان تا چه حد آزاد است؟ استبداد چیست؟ مستبد کیست؟ استبداد چگونه در جامعه سر برمی‌آورد و رشد می‌کند؟ مستبدین چگونه بر جامعه حاکم می‌شوند؟ و... برای یافتن پاسخ این پرسش‌ها، نویسنده کتاب مثل همیشه به سراغ قرآن می‌رود و در این کتاب همیشه زنده تاریخ، پاسخ سؤالات خود را می‌یابد‏.

سخنرانی اول با ذکر آیات 204-206 سوره بقره آغاز شده است. این آیات در اواسط سوره بقره بعد از آیات حج آمده است. در این آیات، دو گروه از مردم را به مؤمنین تذکر می‌دهد. این دو عنصر در مقابل یکدیگرند. یک عنصر خودخواه و مستبد و یکی انسان الهی. در کتاب‌های اجتماعی و روانی بسیار بحث شده است که عنصر مستبد چگونه عنصری است و از چه راه – یک فرد یا یک گروه - می‌تواند بر مردمی و ملتی حاکم مطلق شود‏.

آیت‌الله طالقانی معتقد است که اگر محیط سلم و محیط آزادی را قدردانی نکردیم و آن را محیط عقده‌گشایی، محیط عناد و به‌هم‌ریختگی و موضع‌گیری قرار دادیم، همان طوری‌ که قرآن در این آیات اشاره می‌کند، نتیجه‌اش پیدا شدن مستبدین است؛ همان طور که در تاریخ گذشته ما و در تمام ادوار تاریخی دیگر بوده است، رحم به صغیر و کبیر نخواهند کرد‏.

در جلسه دوم سخنرانی، نویسنده با نقد قوانین حاکم بر دنیای امروز مدعی آزادی و دموکراسی می‌گوید: «پس ناچار قوانینی که در دنیای حتی مدعی آزادی تدوین می‌شود، به نفع یک گروه، یک دسته، یک حزب و تحمیل بر اکثریت مردم است. این هم یک نوع عبودیت است. اسلام که می‌گوید خدا را عبادت کنید، قانون خدا را بپذیرید، یعنی از هر عبودیتی آزاد باشید»‏.

نویسنده با اشاره به عبارات وصیت‌نامه امام علی(ع) می‌نویسد: «همه این وصیت‌ها برای ایجاد محیط سالم و محیط پاک است تا اختناق و استبداد و سلب آزادی پیش نیاید»‏.

منابع مقاله

یادداشت ناشر و متن کتاب.