حدیث مصعب بن عبدالله الزبیري

حديث مصعب بن عبدالله الزبيري للحافظ البغوي، جزیی حدیثی، مشتمل بر احادیث مصعب بن عبدالله زبیری (156-236ق) است که توسط شاگردش حافظ ابوالقاسم بغوی (متوفی 317ق) گردآوری شده است. تحقیق کتاب به قلم صالح عثمان لحّام انجام شده است؛ وی کتاب «حديث شعبة لابن المظفر» را نیز به کتاب حاضر ضمیمه کرده است.

حدیث مصعب بن عبد الله الزبیري
حدیث مصعب بن عبدالله الزبیري
پدیدآورانبغوی، عبدالله بن محمد (نويسنده)

لحا‌م‌، صا‌لح‌ عثما‌ن‌ (محقق)

اب‍ن‌ م‍ظف‍ر، م‍ح‍م‍د ب‍ن‌ م‍ظف‍ر ( نويسنده)
عنوان‌های دیگرحدیث شعبة
ناشرالدار العثمانیة
مکان نشراردن - عمان
سال نشر1424ق - 2003م
چاپ1
زبانعربی
تعداد جلد1
کد کنگره
/م6ح4 122 BP
نورلایبمطالعه و دانلود pdf

ذهبی در «السير» از کتابی با نام «نسخة مصعب» یاد کرده است، اما سمعانی در «التحبير في المعجم الكبير» آن را «حديث مصعب بن عبدالله الزبيري» نامیده است[۱]‏.

این جزء حدیثی، مشتمل بر 229 حدیث و اثر موقوف و مقطوع است. البته کتاب با شماره 228 پایان یافته و آن‌گونه که صالح عثمان لحام تصریح کرده یک حدیث را از قلم انداخته که به‌ناچار با عدد (9/2) آن را به متن افزوده است. بغوی تنها حدیث شماره 6 را با لفظ «قال البغوي» از غیر مصعب، یعنی از حمانی روایت کرده است. مصعب در این جزء به بیان انساب روات و قرابات ایشان اهتمام داشته است[۲]‏.

محقق اثر، این جزء را با دقت تمام، چهار بار با نسخه مقابله کرده است. وی احادیث را از دو طریق مالک و غیر مالک استخراج کرده است. محقق در استخراج از طریق غیر مالک، طریق و صحت و ضعف روایت را مستند به اقوال علما کرده است[۳]‏.

در ابتدای کتاب شرح حال مصعب و سپس بغوی به نقل از کتاب «السير» ذهبی به‌اختصار ذکر شده است[۴].‏

حديث مصعب، به صفحه 185 کتاب خاتمه یافته است و پس از آن «حديث شعبة لابن مظفر» ارائه شده است. این جزء حدیثی در دو باب از علم حدیث پرداخته است: اول حدیث راوی معین و دوم غرائب حدیث آن راوی[۵].‏

این کتاب، مشتمل بر احادیث و آثار شعبة بن حجاج عتکی بصری (متوفی 160ق) است که توسط محمد بن مظفر بغدادی (متوفی 379ق) گردآوری شده است. در این اثر نیز 216 حدیث و اثر ذکر شده است[۶]‏.

پانویس

  1. ر.ک: مقدمه، ص4
  2. ر.ک: همان، ص9
  3. ر.ک: همان، ص10
  4. ر.ک: همان، ص12-18
  5. ر.ک: مقدمه حدیث شعبه، ص3
  6. ر.ک: متن کتاب شعبه، ص146

منابع مقاله

مقدمه و متن کتاب.

وابسته‌ها