هجران أهل البدع
هجران أهل البدع أو «الزجر بالهجر»، اثر جلال‌الدین سیوطی (متوفی 911ق)، رساله‌ای است کوچک و مختصر پیرامون لزوم دوری از اهل بدعت و عدم پیروی و تبعیت از آنها که با تحقیق ابواسامه سلیم بن عید هلالی، منتشر شده است.
| هجران أهل البدع | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌‌بکر (نويسنده) هلالی، سلیم (محقق) |
| عنوان‌های دیگر | الزجر بالهجر |
| سال نشر | 1415ق - 1995م |
| چاپ | 1 |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
اثر حاضر، رساله‌ای است که در سطرهای خود، جملاتی معطر از آیات ذکر حکیم و روایات رسول کریم(ص) و تصاویری نورانی و درخشان از زندگانی پیشینیان صالح و نیکوکار را با معانی و مفاهیمی بدیع و دلنشین عرضه داشته که مطالعه و دقت در آنها، باعث مصونیت مسلمانان از آفات و آسیب‌های بدعت‌گذاران شده و جامعه اسلامی را از آلودگی‌های امیال گمراه‌کنندگان، حفظ می‌کند[۱].
امر به دوری جستن و اعلام برائت، جزو عمده فقه اکبر است؛ به همین دلیل است که می‌بینیم در کتب اعتقادی پیشینان صالح و اهل حدیث، به این امر پرداخته شده و بدان اهتمام خاصی ورزیده شده است؛ زیرا در حیطه اصل بزرگ اعتقادی «الولاء و البراء» قرار گرفته که حول مدار حب و بغض در راه خدا و برای خدا، می‌چرخد که سنگ بنای بندگی و قطب توحید است، ولذا شایسته است برای اصلاح حال بدعت‌گذاران، با دوری جستن از آنها، ایشان را از بدعت‌گذاری بازداشت و با محجور کردن و ممنوع نمودن آنها، ایشان را از کار شنیع خود دور کرد تا از نشر بدعت‌های خود ناتوان شوند و به لانه‌های خویش بخزند و کلمه وحی الهی (چه در کتاب و چه در سنت) در زندگی مسلمانان سربلند گردد... اثر حاضر، در همین راستا به نگارش درآمده است[۲].
سیوطی پس از اشاره به آیه شریفه 199 سوره اعراف: «و أعرض عن الجاهلین» (از جاهلان روی بگردان)، مطالب کتاب را با حدیثی از طبرانی، از ابوذر هارون بن سلیمان مصری، از یوسف بن عدی، از شهاب بن خراش از پدرش، از یسیر بن عمرو، به نقل از پیامبر(ص) آغاز نموده است که فرمودند: «أصرم الأحمق فليس للأحمق شيء خير من الهجران» (از احمق ببر؛ چراکه برای احمق چیزی بهتر از بریدن از وی و دوری کردن از او نیست)[۳].
وی در ادامه، به ذکر برخی آیات، روایات و سخنان جمعی از بزرگان و ائمه اهل سنت که پیرامون موضوع رساله، وارد شده، پرداخته است. از جمله این سخنان، فرمایشی است از امام شافعی با این مضمون که: «لا خير لك في صحبة من تحتاج إلی مداراته»[۴].
پانویس
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.