سخنان منظوم ابوسعید ابوالخیر
سخنان منظوم ابوسعید ابوالخیر، مجموعه‌ای است از سخنان منظوم ابوسعید فضل‌الله بن ابوالخیر محمد بن احمد میهنی (357-440ق)، از مشاهیر عرفای نیمه اول قرن پنجم هجری که با تصحیح، مقدمه، حواشی و تعلیقات سعید نفیسی، منتشر شده است.
| سخنان منظوم ابو سعید ابو الخیر | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | نفیسی، سعید (نويسنده)
ابوسعید ابوالخیر (نويسنده) نفیسی، سعید (مقدمه‌نويس) |
| ناشر | کتابخانه شمس |
| مکان نشر | ایران - تهران |
| سال نشر | 1334ش |
| چاپ | 1 |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 1 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
نفیسی در این کتاب، 720 رباعی و 78 قطعه و بیت پراکنده را فراهم آورده و به نام ابوسعید ابوالخیر، ثبت کرده است[۱].
اشعاری که در این کتاب گرد آمده، از منابع مختلفی است و برای اینکه یافتن آنها در کتاب آسان باشد، به‌ترتیب منظم حروف هجا، از روی قوافی و ردیف‌ها، ترتیب داده شده و مرجع هریک از آنها، جداگانه آمده است[۲].
نکته مهم قابل توجه پیرامون کتاب، در نظر داشتن این موضوع است که همواره بزرگان صوفیه، عادت داشته‌اند در مجالس سماع و موعظه و تذکر و محافل عمومی که با مریدان و اصحاب خود داشتند، اشعار بزرگان طریقه خود را روایت می‌کردند و مریدان و مستمعان که آنها را می‌شنیدند، گاهی به نام ایشان عمدا یا سهوا ضبط می‌کرده‌اند و به همین جهت، برخی از این اشعار، به نام چند تن در کتاب‌ها آمده است. بدین جهت، انتساب اشعاری که از ابوسعید در این کتاب ذکر شده است به دیگران، از اعتبار آنها نمی‌کاهد و به مجرد اینکه آنها را در جای دیگر به نام دیگری یافت، نباید آنها را از ابوسعید ندانست[۳].
جنبه دیگری که در اشعار مذکور در کتاب هست که شاید برخی را مردد و دودل کند، این است که گاهی تمایلی آشکار، نسبت به عقاید شیعه و ائمه(ع) بیان شده است. این جنبه نیز از اعتبار انتساب آنها به ابوسعید چیزی نمی‌کاهد؛ زیراکه قطعا وی در طریقه شافعی بوده و شافعیان به ائمه شیعه(ع)، احترام می‌کرده‌اند؛ وآنگهی، صوفیه اغلب خرقه و نسبت خود را به برخی از ائمه(ع)، مخصوصا امام علی(ع) و امام رضا(ع) می‌رسانیده‌اند و در نظر ایشان، امامان شیعه(ع)، پیشروان و بنیادگذاران تصوف بوده‌اند و پیداست که ابوسعید نیز در این عقاید، استوار بوده است[۴].
پانویس
منابع مقاله