اصول حکومت جمهوری
اصول حکومت جمهوری، نوشته مصطفی رحیمی، بحث در باب حکومت جمهوری، آزادی و خصایص استبداد است. نویسنده، حکومت جمهوری را اعمال حاکمیت مستقیم مردم و یا نمایندگان آنها معرفی می‌کند و جمهوری را بهترین صورت حکومت دموکراسی می‌داند.
| اصول حکومت جمهوری | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | رحیمی، مصطفی (مؤلف) |
| ناشر | امیرکبیر |
| مکان نشر | ایران - تهران |
| سال نشر | 1358 |
| چاپ | اول |
| موضوع | جمهوریخواهی,ایران جمهوریخواهی,دموکراسی |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | JC۴۲۱/ر۳الف۶ |
نویسنده معتقد است که مفهوم برابری و آزادی در حکومت جمهوری لحاظ شده است و مردم در صورت داشتن استعداد و لیاقت یکسان، باید از حقوق مادی و معنوی مساوی بهره‌مند شوند.
در بحث از آزادی، نویسنده آن را به قدرت داشتن به انجام دادن هر کاری که به دیگران ضرر نرساند، تعریف کرده است؛ بنابراین، باید حدود آزادی فرد و قدرت دولت مشخص شود. آزادی احزاب، جمعیت‌ها و انجمن‌ها و حفظ دارایی و اموال و امنیت، از مصادیق آزادی هستند. در حکومت جمهوری، آزادی جدانشدنی از حکومت است و زمامدار واقعی، تک‌تک افراد هستند.
در مقابل حکومت جمهوری، حکومت استبدادی قرار دارد، که در آن اختیارات مردم در دست یک نفر است. نویسنده در بررسی تاریخ سیر حکومت مردم، شروع آن را از یونان و روم بیان می‌کند و می‌افزاید که بعد از انقلاب فرانسه، حکومت دموکراسی در کشورهای اروپایی روی کار آمد.
نویسنده، در بخشی از کتاب به بررسی اندیشه ضد استبدادی در ایران پرداخته است. او اندیشه حکومت در شرق را استبداد مطلق اعلام می‌کند، که از طرف حاکمان مستبد اعمال می‌شده است؛ ولی مردم از اندیشه دموکراسی غافل نبوده‌اند و علت عدم وجود دموکراسی در شرق، ریشه تاریخی و دلایل علمی دارد. یکی از این عوامل، وجود ادیان بوده است. وسعت امپراطوری شرق نیز، یکی دیگر از موانع دموکراسی است.
بنا بر نظر مؤلف، مبانی اخلاقی دموکراسی، یعنی عدالتخواهی و مساوات‌طلبی، در تمدن ایران نیز وجود داشته است، و حتی افلاطون مدینه فاضله خود را بر اساس حکومت آرمانی در ایران بنا کرده است.
در ادامه کتاب، نویسنده به تطبیق اندیشه‌های تمدن ایران با اصول دموکراسی می‌پردازد. او درصدد وجود اصول دموکراسی در اندیشه و تمدن ایرانی است و به ریشه‌داری روحیه آزادی و آزادی‌طلبی در تاریخ عقاید ایرانیان اشاره می‌کند.
رحیمی در آخر مطالب مربوط به حکومت جمهوری، از آرای مربوط به منشأ حکومت و حاکمیت، انتخاب زمامداران و انتخابات و انواع آن و احزاب و شیوه حکومت زمامداران و تفکیک قوا و محدودیت قدرت، به تفصیل بحث می‌کند.[۱]
پانویس
- ↑ حقیقت، سید صادق، ص78-79
منابع مقاله
حقیقت، سید صادق، اندیشه سیاسی در اسلام: کتاب‌شناسی توصیفی، تهران، انتشارات بین‌المللی الهدی، 1377ش.