آسیب‌شناخت حدیث (مسعودی)
آسیب‌شناخت حدیث، نوشته عبدالهادی مسعودی (متولد 1343ش)، از جمله آثار معاصر شیعه در بررسی آسیب‌هایی است که پژوهشگر و روش پژوهش در حدیث و نیز ماده پژوهش در مرحله صدور و نقل حدیث با آنها مواجه هستند.
| آسیب شناخت حدیث (مسعودی، عبدالهادی) | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | مسعودی، عبدالهادی (نويسنده) |
| ناشر | آستانه مقدسه قم. انتشارات زائر ** دانشکده علوم حديث |
| مکان نشر | ایران - قم |
| سال نشر | 1389ش |
| چاپ | 1 |
| شابک | 978-964-180-119-1 |
| موضوع | حدیث - نقد و تفسیر - حدیث - علم الدرایه |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | /م5آ5 109 BP |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
این اثر به شیوه‌ای تحقیقی در هفده درس با ذکر اهداف هر درس در ابتدای آن و اشاره به چکیده هر درس و پرسش و پژوهش‌هایی در انتهای آن مطرح شده است.
نویسنده انگیزه و هدف از نگارش اثر را این‌گونه توضیح می‌دهد: «چنین احساس کردیم که نیاز است آسیب‌های مرحله نقل، فهم و حتی نقد حدیث در هر پژوهش حدیثی به شکل مستقل، بررسی و عرضه شود و خطاهای شیوه‌های تعامل با حدیث، شناسایی و در صورت امکان، راه حل آنها ارائه گردد»[۱].
نویسنده در اشاره به اهمیت آسیب‌شناسی حدیث می‌نویسد: «اگر حدیث، در زندگی اثرگذار و بااهمیت نبود، اگر حدیث، مفسر و مبین ثقل اکبر نبود و اگر حدیث، مادر علوم اسلامی نبود، هیچ‌گاه، شناخت آسیب‌های دامنگیر آن نیز ضروری نبود»[۲].
در این کتاب آسیب‌ها در دو بخش «ماده پژوهش» و «روش پژوهش»، اولی در دو مرحله صدور حدیث و نقل حدیث و دومی در دو بخش روش پژوهش و پژوهشگر، مورد بررسی قرار گرفته است[۳]. اگرچه در مرحله صدور حدیث چه‌بسا تأخیر بیان، توریه و کتمان و نیز تقیه و نسخ، ضرورت می‌یافت، اما آسیب‌های مرحله نقل حدیث که در جریان انتقال کتبی و شفاهی روایات رخ داده‌اند، بیشتر و اثرگذارترند. نویسنده در فصل دوم از بخش نخست کتاب بیش از ده آسیب مرتبط با نقل حدیث را آورده و برای همه آنها، به‌ویژه آسیب‌های پربسامدی مانند تصحیف، درج و سقط، تقطیع و اختصار و نقل معنا، در درس‌های متعدد نمونه‌هایی را ارائه کرده است. در پایان فصل نیز به آسیب‌های سندی پرداخته و با کمک گرفتن از دانش رجال و اصطلاح‌شناسی حدیث، به ضعف و گسست‌های گریبان‌گیر اسناد احادیث اشاره کرده است[۴].
در بخش دوم، ابتدا آسیب‌های روش پژوهش – که فراوانی نسبی بیشتری دارند - بررسی شده است که نخستین آسیب از این دسته، تتبع ناقص است. پس از آن به بیان آسیب‌های مرتبط با پژوهشگر پرداخته شده که هرچند معدود هستند، اما اثرگذار و در گستره بیشتری، زیان‌بار و آسیب‌زا می‌باشند[۵].
پانویس
منابع مقاله
پیشگفتار و متن کتاب.