تنهای قمی، میرزا محمدسعید

میرزا محمدسعید تنهای قمی معروف به تنهای قمی متخلص به تنها، شاعر سدۀ 11ق/17م و از پزشکان خاص شاه عباس دوم صفوی.

تنهای قمی، میرزا محمدسعید
نام کامل	میرزا محمدسعید تنهای قمی
تخلص	تنها، سعید، حکیم
نسب	قمی
نام پدر	محمدباقر قمی
محل تولد	قم، ایران
محل زندگی	قم، قلعه الموت قزوین
رحلت	زنده تا 1083ق
مدفن	قم
خویشاوندان	میرزا جلال اسیر اصفهانی
دین	اسلام
مذهب	شیعه
پیشه	پزشک
اطلاعات علمی
برخی آثار	دیوان، مثنوی خورشید و مه‌پاره، گل رعنا

زندگی‌نامه

وی فرزند حکیم محمدباقر قمی و پسر عموی میرزا جلال اسیر اصفهانی بود. گذشته از طبابت، در علوم نظری و شاعری نیز دست داشت.

از جمله سوانح زندگی شاعر، می‌توان از زندانی شدنش در قلعۀ الموت، در زمان شاه سلیمان(1077-1106ق) به سبب حسد حاسدان نسبت به وی و سخن‌چینی‌های آنان یاد کرد؛ اما شاه سلیمان او را بخشید و شاعر تا آخر عمر در زادگاه خود، شهر قم به عبادت و اطاعت الٰهی مشغول بود.

تخلص

او نخست «تنها» و سپس «سعید» و «حکیم» تخلص می‌کرد و ظاهراً به سبب تخلص «حکیم» برخی از تذکره‌نویسان او را با قاضی سعید قمی، ملقب به حکیم کوچک یکی دانسته‌اند.

شعر

از جلوه‌های شاعری تنهای قمی، مثنوی بزمی و عرفانی «خورشید و مه پاره» یا «گل رعنا» است که به شاه عباس دوم صفوی(سل‍‍ 1052-1077ق) تقدیم شده است.

آثار

دیوان وی را مشتمل بر 10 هزار بیت دانسته‌اند.

وفات

تاریخ وفات وی همانند تاریخ ولادتش معلوم نیست، اما به گفتۀ صاحب تذکرۀ آتشکده تا 1083ق/1672م در قید حیات بوده، و در قم می‌زیسته است

منابع مقاله

زهرامیرزا، فائزه، دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، تهران مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، چاپ اول، سال چاپ 1378