دیوان سلیمی تونی

دیوان سلیمی تونی، مجموعه اشعار تاج‌الدین حسین بن سلیمان تونی (متوفی 854ق) است که با مقدمه حسن عاطفی و به کوشش سید عباس رستاخیز، منتشر شده است.

دیوان سلیمی تونی
پدیدآوران	‏‫سلیمی تونی، حسن بن سلیمان (نويسنده) رستاخیز، عباس (گردآورنده) عاطفی، حسن (مقدمه‌نويس)
سال نشر	1390ش
چاپ	1
موضوع	شعر فارسی - قرن 9ق. - شعر مذهبی - قرن 9ق. - مدیحه و مدیحه ‎سرایی اهل بیت
زبان	فارسی
تعداد جلد	1
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

سلیمی شاعری قصیده‌سراست و آنچه در این کتاب فراهم آمده، مجموعه‌ای از سخن اوست و احتمال دارد که در مآخذی دیگر، آثاری از وی به دست آید. محتوای اشعار او، مدایح و مناقب پیامبر(ص) و علی(ع) و خاندان رسالت و ائمه(ع) می‌باشد که در قالب قصیده، مثنوی، ترکیب‌بند، مسمط و قطعه، سروده شده است.

سلیمی در سبک و شیوه سخن، دنباله‌رو مولانا حسن کاشی است و مکرر از او و چگونگی سخنش، یاد کرده و معمولا قصاید او را استقبال نموده است. نمونه‌ای از یادکردهای سلیمی از کاشی:

چون به کاشی تتبع است مرا		در مدیح ولیّ حق اکثر
هست از فیض آن مسیحادم		سخنم روح‌بخش و جان‌پرور
گر به صورت شد آن حسن غایب		حاضر است او، گمان دور مبر
معنی او بدین حسن همراه		هست حسن کلام وی، بنگر
هر دو را داده‌اند یک مشرب		هر دو نوشیده‌اند یک ساغر

کاربرد آیات قرآنی و احادیث نبوی در کلام شاعر، حاکی از آشنایی کامل او بر این دو مأخذ است و با برخورداری از حافظه‌ای قوی، از بسیاری از پیامبران پیشین و صلحای متقدم و رجال صدر اسلام و ائمه دین و اوصاف آنان، یاد می‌کند:

به حق آدم و شیث و حق نوح پیغمبر		که بگرفت از دعای او همه ملک جهان طوفان
به هود و صالح و یونس، به الیاس و خضر آن کو		حیات جاودانی یافت ز آب چشمه حیوان
به علم و درس ادریس و بلا و محنت جرجیس		که اره بر سر از یاد تواش هرگز نبد نسیان
به حق و حرمت لوط و شعیب و قرب ابراهیم		که کردی آتش نمرود را بر وی گل و ریحان

سلیمی شاعری مؤمن بوده و این گفته به‌خوبی از سخن وی، آشکار است. سراسر دیوان او که مناقب و مدایح پیامبر(ص) و علی(ع) و خاندان رسالت(ع) است، با شور و حالی خاص بیان شده که خلوص عقیده سراینده را روشن می‌کند. نمونه‌ای از این گفتار:

نقد جانم بر سر بازار دین یابد رواج

هست مُهر مِهر شه چون سکه ایمان من

منابع مقاله

مقدمه کتاب.