العقد البدیع في فن البدیع

العقد البديع في فن البديع، اثر خوری بولس عواد، کتابی است پیرامون فن بدیع از فنون علم بلاغت که با تحقیق حسن محمد نورالدین نوشته شده است.

العقد البدیع في فن البدیع
پدیدآوران	عواد خوری‌ بولس‌ (نويسنده) نورالدین، حسن محمد (محقق)
ناشر	دار المواسم
مکان نشر	لبنان - بیروت
سال نشر	2000م
چاپ	1
شابک	‎-
موضوع	زبان عربی - بدیع
زبان	عربی
تعداد جلد	1
کد کنگره	/‎‏ع‎‏9‎‏ع‎‏7 2038 ‏PJA‎‏
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

علم بدیع، سومین فن (بعد از معانی و بیان) از فنون بلاغت بوده و بدیعیات به اشعاری گفته می‌شود که از این فن بهره برده و بیشتر ریشه در مدایح نبوی دارد. نویسنده در ابتدای کتاب، با اشاره به برخی از این بدیعیات، به بیان این نکته پرداخته است که این بدیعیات، یک سری از آثار برجسته در کتابخانه‌های عربی و جنبه بارز و برجسته‌ای در میان آثار ادبی است که محققین را برانگیخته و آنان را ترغیب نموده تا مطالعاتی با محتوای هنری، پیرامون آن توسعه دهند که مهم‌ترین آنها، مطالعات و بررسی نقدگونه این‌گونه آثار می‌باشد.

از جمله کسانی که اقدام به نوشتن بدیعیه نموده‌اند، ابن حجه حموی است که بدیعه‌ای در مدح پیامبر(ص)، به نظم درآورده و تلاش کرده است آن را بر اساس الگو و روش عزالدین موصلی در تضمین ابیات و الفاظی تنظیم کند که به انواع بدیعیه که حدودا شامل 142 نوع می‌شود، اشاره دارد، بدون تمییز میان بدیع و سایر فنون علم بلاغت. در این میان، نویسنده اثر حاضر، با استفاده از آن کتاب و نیز نوشته‌های صفی‌الدین حلی با نام «تقديم أبي‌بكر» و تلخیص مطالب آن، اقدام به نوشتن اثر حاضر نمود.

از جمله ویژگی‌های این کتاب، تمرکز نویسنده بر شواهد شعری ارزشمند و نیز انواعی از بدیع می‌باشد که سایر نویسندگان، از ذکر آنها غفلت کرده‌اند.

آنچه باعث اهمیت کتاب می‌شود، توجه به این نکته است که مجموعه کمی و کیفی شواهد شعری مذکور در اثنای مطالب آن، می‌تواند آن را یکی از مراجع و منابع مهم علم بدیع قرار دهد. بااین‌حال، کتاب از برخی ایرادات موسیقیایی که بر برخی از اشعار آن تأثیر گذاشته و نیز برخی آشفتگی‌های دستوری و عدم اسناد و ارجاعات، خالی نیست.

از دیگر ویژگی‌های کتاب، می‌توان به اقدامات مفید و تحسین‌برانگیز محقق آن، در تشریح و توضیح تعریفات و عباراتی از کتاب که دارای غموض و پیچیدگی بوده، نام برد.

منابع مقاله

مقدمه محقق.