مجموعه آثار حسام‌الدين خويی

مجموعه آثار حسام‌الدین خویی مجموعه‌ای است از هفت اثر منظوم و منثور، از حسام‌الدین حسن بن عبدالمؤمن خویی (زنده در 709ق) متخلص به حسام، ملقب به حسام‌الدین و مظفری، نویسنده، شاعر و منشی نیمه دوم سده هفتم که با مقدمه، تحقیق و تصحیح صغری عباس‌زاده، منتشر شده است.

مجموعه آثار حسام الدين خويی
پدیدآوران	حسام خويي، حسن بن عبدالمومن (نويسنده) عباس‎زاده، صغری (مصحح و مقدمه‌نويس)
ناشر	مرکز پژوهشی ميراث مکتوب
مکان نشر	ایران - قم
سال نشر	1379ش
چاپ	1
شابک	‎964-6781-48-9
موضوع	حسام خویی، حسن بن عبد المومن، قرن 7ق. - شعر فارسی - قرن 7ق. - نثر فارسی - قرن 7ق.
زبان	فارسی
تعداد جلد	1
کد کنگره	5177 PIR
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

از آنجا که حسام‌الدین یکی از منشیان و شاعران چیره‌دست در زبان فارسی است و در عصری زندگی می‌کند که گرایش به تصنع و تکلف از امتیازات هر نویسنده یا شاعر ممتاز همان عصر می‌باشد، لذا وی از این رهگذر، نه تنها بی‌بهره نمانده، بلکه خود از مروجین نیز می‌باشد.

وی دارای هفت اثر شناخته شده می‌باشد که از این مجموع، سه اثر منظوم و چهار اثر دیگر، منثور می‌باشد که در این کتاب، گردآوری شده است. این آثار عبارتند از:

1. نصیب الفتیان: حسام‌الدین دومین شخصیت بعد از ابونصر فراهی است که نصاب‌نویسی را شروع کرده است. وی در این منظومه، علاوه از رعایت دقیق به کاربردن لغات عربی به فارسی، در عین حال مصنوع و متکلف بودن ابیات را بر خود ملزوم دانسته است.
2. تحفه حسام: دومین منظومه حسام‌الدین است که فرهنگ منظوم ترکی به فارسی می‌باشد که تعداد 23 بیت از آن در دست می‌باشد.
3. ملتمسات: بنابه اظهار حسام‌الدین در دیباچه اندک که به نثر دارد، این رساله، مشتمل است بر صد و اند قطعه و رباعی که در باب ملتمسات متفرق از سلطان عصر، سروده است.
4. نزهة الکتاب: نخستین تألیف حسام‌الدین است که مشتمل بر چهار قسم می‌باشد: قسم اول، مشتمل بر صد آیت در اغراض متفاوت؛ قسم دوم محیط بر صد کلمه از احادیث مصطفی(ص) در اغراض متباین؛ قسم سوم جامع بر صد کلمه از نصایح خلفا و موجزات الفاظ فصحا در مآرب متفرق و قسم چهارم، حاوی صد بیت تازی مترجم به صد بیت پارسی در مطالب مختلف.
5. قواعد الرسائل: در این رساله، مطالب ارزنده‌ای بیان شده و ارزش تاریخی آن، بیش از ارزش ادبی آن است.
6. رسوم الرسائل: ششمین رساله حسام‌الدین است که آن را در فن رسائل، بعد از قواعد الرسائل، انشاء کرده است.
7. غنیة الکاتب: که آن را به والد خود، تقدیم کرده است.

منابع مقاله

مقدمه کتاب.