ابن فرح، احمد بن فرح
ابن فَرَح‌ِ اِشْبیلى، ابوالعباس شهاب‌الدین احمد بن فرح بن احمد لخمى اشبیلى (625 -699ق/1228-1300م)، محدث و فقیه شافعى.
| ابن فرح اشبیلى، ابوالعباس شهاب‌الدین احمد بن فرح بن احمد لخمى اشبیلى | |
|---|---|
 | |
| نام کامل | احمد بن فرح بن احمد لخمى اشبیلى؛ |
| نام‌های دیگر | ابوالعباس شهاب‌الدین احمد بن فرح بن احمد لخمى اشبیلى؛ |
| لقب | شهاب‌الدین؛ |
| تخلص | ابن فرح اشبیلى؛ |
| نام پدر | فرح بن احمد لخمى اشبیلى؛ |
| ولادت | 625ق؛ |
| محل تولد | اشبیلیه؛، اندلس(اسپانیا)؛ |
| محل زندگی | اشبیلیه، مصر، دمشق؛ |
| رحلت | 699ق؛ |
| طول عمر | 74؛ |
| خویشاوندان | |
| دین | اسلام؛ |
| مذهب | شافعی؛ |
| پیشه | محدث، فقیه؛ |
| اطلاعات علمی | |
| درجه علمی | محدث، فقیه؛ |
| اساتید | عزالدین عبدالسلام؛ |
| مشایخ | شرف‌الدین انصاری، اسماعیل بن عزّوز، نجیب بن صیقل، ابن علاق، ابن عبدالدائم مقدسى، عمر بن ابى سعد کرمانى، ابن ابى الیسر؛ |
| شاگردان | ذهبى، بِرزالى، مقاتلى، نابلسى، ابومحمد ابن ولید، دمیاطى، یونینى؛ |
| برخی آثار | 1. مختصر خلافیات ابوبکر بیهقى، 2. شرح اربعین نووی؛ |
از رویدادهای زندگى وی اطلاع زیادی در دست نیست.
ولادت
او در اشبیلیه متولد شد.
به هنگام اشغال اشبیلیه در 646ق/1248م توسط فرنادو سوم (حک 614 -650ق/1217-1252م) به اسارت مسیحیان درآمد و پس از آزادی در حدود 650ق ابتدا مناسک حج به جای آورد، آنگاه برای کسب علم به مصر و سپس به دمشق رفت.
اساتید
در مصر از شرف‌الدین انصاری، اسماعیل بن عزّوز، نجیب بن صیقل و ابن علاق، و در دمشق از ابن عبدالدائم مقدسى و عمر بن ابى سعد کرمانى و ابن ابى الیسر حدیث شنید. وی همچنین در مصر از عزالدین عبدالسلام فقه آموخت.
مجلس حدیث، شاگردان
ابن فرح از آن پس در مسجد جامع دمشق مجلس حدیث تشکیل داد، و علاوه بر ذهبى که به تصریح خود در حلقه درس او حضور یافته، بِرزالى، مقاتلى، نابلسى، ابومحمد ابن ولید، دمیاطى و یونینى نیز از جمله کسانى بودند که از او دانش آموختند.
ذهبى ضمن ذکر اهتمام ابن فرح به فراگیری و دقت در الفاظ و معانى حدیث، وثاقت و راستگویى وی را مى‌ستاید.
آثار
1-قصیده‌ای لامیه در 20 بیت،
که درباره برخى اصطلاحات علم حدیث است.
سبکى 18 بیت از این قصیده و مقری تمامى آن را آورده است.
بر این قصیده شروح زیادی نوشته شده که از جمله شرح عزالدین ابن جماعه با عنوان زوال التَرَح فى شرح منظومه ابن فرح، توسط ریش در لیدن (1885م) و نیز با ترجمه آلمانى توسط فلایشر (1895م) در همانجا به چاپ رسیده است. بروکلمان نسخه‌های خطى متعددی از متن و نیز شرح‌های این قصیده توسط خلیل تتایى، ابن قطلوبغا و دیگران را معرفى مى‌کند.
2-شرح اربعین نووی،
به صورت خطى در کتابخانه‌های برلین و پاریس نگهداری مى‌شود.
و نسخه
3-مختصر خلافیات ابوبکر بیهقى،
که اختصاری از رساله
4-ذکر ما اختلف فیه الشافعى و ابوحنیفه،
اوست، در کتابخانه چستربیتى موجود است.[۱].
پانویس
- ↑ محقق، سیمین، ج4، ص395
منابع مقاله
محقق، سیمین، دائر‌ةالمعارف بزرگ اسلامی زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، تهران، مرکز دائر‌ةالمعارف بزرگ اسلامی، چاپ دوم، 1377.