مثنوی زبان معرفت

مثنوی زبان معرفت، در آسیب‌شناسی عرفان و در سودمندی حقوق اثر پیمان آزاد، این کتاب، در قالب هجده گفتار، مجموعه نوشتاری است که نقش عرفان و حقوق را نسبت به زندگی فردی و اجتماعی افراد، مقایسه و بر نقش مخرّب عرفان و تأثیر مثبت قانون و حقوق تأکید دارد، ولی عرفان مولوی را سرچشمۀ خردمندی و آگاهی می‌داند و می‌گوید برای آن عمیقاً احترام قائل است. در واقع، کتاب حاضر، به اجمال، آسیب‌شناسی عرفان و سودمندی و ضرورت حقوق مدنی، حقوق شهروندی و حقوق بشر را محور اصلی بررسی خود قرار داده و ماحصل کلامش، رویکرد انتقادی به عرفان و دفاع از عقلانیت انتقادی است، وی دخالت عرفان مصطلح را در زندگی اجتماعی، به شهادت تاریخ مضر می‌داند و می‌گوید روی آوردن به عرفان به‌انزوای فرد در زندگی اجتماعی و معیشتی و کاهلی و افسردگی می‌انجامد و افراد به جای اینکه با عرفان آشنا شوند که قرائت‌های گوناگون و متناقضی دارد، بهتر است ابتدا با حقوق فردی، شهروندی، اجتماعی، سیاسی واقتصادی خود آشنا شوند، تا آسوده‌تر و با تأمین بیشتری در جامعه‌ای مدنی زندگی کنند. البته به این نکته نیز اشاره دارد که نگاه او به مقولۀ عرفان و حقوق بیشتر روشنفکرانه و از سر درد است تا از روی تحقیق علمی.

مثنوی زبان معرفت، در آسیب‌شناسی عرفان و در سودمندی حقوق
مثنوی زبان معرفت
پدیدآورانآزاد، پیمان (نویسنده)
ناشرنشر البرز
مکان نشرتهران
سال نشر1381
چاپاول
کد کنگره

در هر صورت، وی بدین منظور ابتدا در مفهوم عرفان به کاوش می‌پردازد، جایگاه، تأثیر و نفوذ عرفان را در زندگی بررسی می‌کند و پس از تعریف عرفان، به نقد مفهوم عرفان، به طور کلی، و به ویژه از نظر شریعتی نیز می‌پردازد و چنین تشخیص می‌دهد که جایگاه عرفان در حیطۀ زندگی فردی، پس از حقوق بشر است. نویسنده در این نوشتار تابع طرح از پیش تعیین شده نیست و بیشتر از روش تداعی آزاد بهره می‌گیرد و تابع ذهن سیال خود است.

مطالب کتاب ساده و روان بیان شده و بیشتر حالت گفتاری دارد.

مهم‌ترین عناوین کتاب چنین فهرست شده است: با خطوط فکری این کتاب آشنا شوید؛ شناخت،آفات و موانع شناخت عقلانی؛ خودشناسی، حقوق، عرفان؛ عرفان و دموکراسی؛ خودباختگی، آفت شناخت و آگاهی؛ خودباختگی از دیدگاه مولوی؛ جهان‌بینی عرفانی، جهان‌بینی مادی؛ زبان قدرت، زبان عرفان، زبان حقوق؛ حکمت خاکی، حکمت افلاکی؛ آیا می‌توان عرفان را رد کرد؛ شریعتی و عرفان؛ فرار به درون مسائل ما را حل نمی‌کند؛ عرفان و تحوّل در شخصیت آدمی؛ حکومت نظامی.

منابع و مآخذ در پاورقی‌ها آمده است.[۱]


پانويس

  1. ر.ک: عالمی، محمدعلم، ص243-244


منابع مقاله

عالمی، محمدعَلَم، کتاب‌شناسی توصیفی مولانا (شامل جدیدترین تحقیقات و قدیمی‌ترین کتاب‌های مولوی پژوهی)، قم، انتشارات دانشگاه قم، 1392ش.

وابسته‌ها