تنزيه الأنبياء و الائمة عليهم‌السلام

تنزيه الأنبياء و الائمة عليهم‌السلام تألیف ابوالقاسم على بن حسين موسوی (۳۵۵-۴۳۶ق)، ملقب به سيد مرتضى از عالمان نامی شیعه، و از متکلمان برجسته و شاعران نکته سنج و جامع فقه و اصول و ادب و لغت بوده و بالغ بر بیست اثر تألیف کرده است. این اثر با تحقیق و تصحیح فارس حسون کریم (متولد 1331ش)، از پژوهشگران و نویسندگان معاصر عراقی، کتابی کلامی در اثبات عصمت پیامبران و امامان و دفاع از عملکرد آنان و پاسخ‌گویی به شبهه‌ها در این زمینه است.

تنزيه الأنبياء و الائمة علیهم‌السلام
تنزيه الأنبياء و الائمة عليهم‌السلام
پدیدآورانعلم‌الهدی، علی بن حسین (نویسنده)

کریم، فارس حسون (محقق)

مرکز العلوم و الثقافة الإسلامية. قسم الفلسفة و علم الکلام الاسلامي (محقق)
ناشربوستان کتاب قم (انتشارات دفتر تبليغات اسلامي حوزه علميه قم)
مکان نشرايران - قم
سال نشر1430ق. = 1387ش.
چاپدوم
شابک978-964-09-0186-1
موضوععصمت (اسلام) - متون قديمي تا قرن 14 عصمت (اسلام) - جنبه‏هاي قرآني
زبانعربي
کد کنگره
‏1387 ‎‏/‎‏ع‎‏8‎‏ت‎‏9‎‏ / 220/5 BP

سید مرتضی در این اثر، کوشیده است بر اساس اعتقادات شیعه، آن دسته از آیات و روایت‌هایی را که در آنها اشاره‌ای به وقوع گناه و نافرمانی از سوی پیامبر و یا اسامی شده، تأویل و توجیه کند. اطلاعات وسیع و توان علمی و هوش سرشار سید، در این امر او را یاری کرده، و اثری ماندگار و علمی پدید آورده است. سید این اثر را به اجابت درخواست کسی نوشته است که از وی طلب تألیف کتابی در زمینه یاد شده کرده است.

موضوع ارتکاب گناه از سوی پیامبران و امامان، از موضوع‌های اختلافی علمای اسلام است. دانشمندان شیعه بر خلاف اصحاب حدیث و حشویه بر این باورند که هیچ گناهی اعم از کوچک و بزرگ بر پیامبر و امام حتی در دوران پیش از بعثت و امامت، روا نیست.

سید مرتضی در این کتاب، با طرح این موضوع، اعتقاد شیعه را برگزیده و با روش کلامی و استدلال عقلی و نقلی، آن را به اثبات رسانده است. وی همچنین آن دسته از آیات و روایت‌هایی را که از ظاهر آنها ارتکاب گناه از سوی پیامبران و امامان استفاده می‌شود، مطرح کرده و به تأویل و تفسیر و توجیه آنها پرداخته است. البته، همه پاسخ‌ها و رد شبهه‌ها، پاسخ به شبهه و اشکال‌های واقعی نیست و نویسنده خود به صورت فرضی هم پرسش‌هایی را مطرح کرده و به آنها جواب داده است.

انبیایی که در این کتاب از عمل آنان دفاع شده عبارت‌اند از: آدم، نوح، ابراهیم، یعقوب، یوسف، ایوب، شعیب، موسی، داوود، یونس، عیسی(ع) و پیامبر گرامی اسلام که بخش مربوط به پیامبر حجم بیشتری نسبت به انبیای پیشین دارد. نویسنده، آن گاه زیر عنوان «تنزیه الائمة» از امیرمؤمنان(ع) آغاز کرده و به خرده‌گیری‌هایی که در باره آن حضرت شده، پاسخ داده و سپس به امام حسن(ع)، امام حسین(ع)، امام رضا(ع) و حضرت مهدی(ع) پرداخته است.

محقق کتاب، در مقدمه‌ای مفصل در باره شریف مرتضی، و کتابش و روش تحقیق این کتاب سخن گفته است. وی در تحقیق، تفاوت نسخه‌ها را در پاورقی کتاب مشخص کرده، مصادر و مستندات مؤلف را نیز معین نموده و برای کتاب چند فهرست فنی هم تدارک دیده است. [۱]

پانويس

  1. ر.ک: معاونت فرهنگی مجمع جهانی اهل‌بیت(ع)، ص133-134


منابع مقاله

معاونت فرهنگی مجمع جهانی اهل‌بیت(ع)، کتاب‌شناسی توصیفی اهل‌بیت علیهم‌السلام، قم، مرکز چاپ و نشر مجمع جهانی اهل‌بیت(ع)، چاپ اول، 1383ش.

وابسته‌ها