ماذا تعرف عن العلوم الغريبة
ماذا تعرف عن العلوم الغريبة، نوشته نویسنده و فقیه معاصر، سید عادل علوی (درگذشته 1400ش)، 5 دانش را معرفی می‌کند که «علوم غریبه» نامیده می‌شود و عبارت «كُلُّهُ سِرٌّ» به آن اشاره دارد.
| ماذا تعرف عن العلوم الغريبة | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | علوی، عادل (نويسنده) |
| ناشر | دار المغني للنشر |
| مکان نشر | ایران - قم |
| سال نشر | 1394ش - 1436ق |
| چاپ | 1 |
| شابک | 964-5915-30-9 |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | /ع4م8 1418 BF |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
هدف و روش
نویسنده با تأکید بر اینکه این اثر، از روی عجله و با اختصار نوشته شده، افزوده است: هدفم از نگارش این رساله، پاسخ به درخواست ره‌یافتگانی بود که از کشورهای گوناگون وارد حوزه علمیه قم شده بودند و قصد داشتند بعد از فراغت از تحصیل به دیار خود بازگردند و به تبلیغ اسلام بپردازند و در بلاد آنان، به‌خصوص آفریقا، هند، پاکستان و حتی کشورهای عربی، کسانی یافت می‌شوند که اطلاعی از «علوم غریبه» دارند و مردمان ساده، جذبشان می‌شوند و مبلغان اسلام می‌خواهند به هدایتشان بپردازند و باید با این علوم و معانی اصطلاحات آن، آشنا باشند. در روزهای ماه مبارک رمضان سال 1420ق، بعد از نماز ظهر و عصر، مطالبی برای جمعی از جویندگان علوم اسلامی از آفریقا و کشورهای گوناگون اسلامی، به‌خصوص در مدرسه حجتیه، مدرسه امام خمینی و منتدی جبل عامل (لبنان) بیان کردم تا به‌صورت اجمالی با این علوم آشنا شوند[۱].
ساختار و محتوا
این کتاب، مختصر است و فصل‌بندی ندارد. نویسنده، بعد از اشاره به ارزش فراگیری علم و تأکید بر اهمیت دادن به آموختن علم نافع و اینکه فقط خدای متعال، دانای مطلق است، وارد بحث از انواع علوم شده و یکی از آن را تقسیم به علوم رایج و علوم غریبه دانسته است. او بر آن است که علوم غریبه هرچند فراوان است، ولی اساس آن به تعداد انگشتان یک دست است و هرکدام، شعبه‌ها و فروعی دارد[۲].
علوم غریبه چیست؟
نویسنده می‌گوید: منظور از این علوم، 5 علم اصلی است:
- «کیمیاء» (دانش اکسیرسازی است که با آن، از آهن، طلا و نقره بسازند): کتاب‌هایی از جمله سبعة و سبعين، نخب الجابري، بغية الخبير و شمس المنير و مرآة العجائب، این علم را توضیح داده است.
- «لیمیاء» (دانش طلسمات و چگونگی آمیختن قوای فاعل عالی با قوای منفعل دانی برای پیدایش کارکردی شگفت): از کتاب‌های آن، مصحف هرمس الهرامسة، حلّ المشكلات و طلسمات حكيم طمطم الهندي است.
- «هیمیاء» (دانش تسخیرات): آثاری مانند السرّ المكتوم، رسائل الهلالية، شامل السكاكي و شامل الغزالي به شرح آن پرداخته‌اند.
- «سیمیاء» (دانش خیالات و تصرف در قوه خیال): کتاب‌های نواميس أفلاطون، مختصر جالينوس و عشر مقالات، آن را بیان کرده است.
- «ریمیاء» (دانش شعبده): آثاری مانند رسائل خسروشاهي السماوي و دكوك ابن العراقي به آن پرداخته‌اند[۳].
نمونه مباحث
- سید عادل علوی تأکید دارد که وظیفه اصلی حوزه‌های علمیه، تربیت اندیشوران و فقیهانی است که وارثان پیامبران آسمانی و نایبان حضرت مهدی موعود(عج) باشند و به هدایت مردم بپردازند و به همین جهت، پرداختن به علم فقه و اصول فقه در اولویت است؛ زیرا احکام الهی را بیان می‌کند و علوم رایج دیگر، در مرتبه بعدی قرار دارد و وظیفه حوزه، آموزش «علوم غریبه» نیست[۴].
پانویس
منابع مقاله
متن کتاب.