ابن عابدین، محمد بن‌ محمدامین

محمد بن‌ محمدامین ‌بن‌ عمر، ملقب‌ به‌ علاءالدین‌، فقیه‌ حنفى‌ ‌‌‌

ابن عابدین، محمد بن‌ محمدامین ‌بن‌ عمر؛
NUR00000.jpg
نام کاملمحمد بن‌ محمدامین ‌بن‌ عمر؛
نام‌های دیگرابن عابدین، محمد بن‌ محمدامین‌ بن‌ عمر‌؛
لقبعلاءالدین‌؛
تخلصابن عابدین؛
نسباسماعیلی؛
نام پدرمحمدامین‌ بن‌ عمر‌؛
ولادت1244ق؛
محل تولدشام؛
محل زندگیدمشق، مصر، حجاز، مکه، مدینه؛
رحلت1306ق‌؛
مدفنمقبره باب‌الصغیر دمشق؛
طول عمر62؛
خویشاوندان
دیناسلام؛
مذهبحنفی‌؛
پیشهریاست‌ جمعیت‌ خیریه، قضاوت،‌ قطب طریقه خلوتیه‌؛
منصبریاست‌ جمعیت‌ خیریه‌، قضاوت،‌ قطب طریقه خلوتیه‌؛
اطلاعات علمی
درجه علمیقطب طریقه خلوتیه‌، فقیه، هیئت تحریریه مجله؛
اساتیدشیخ‌ سعید حلبى‌، عبدالرحمان‌ کزبری‌، عبدالرحمان‌ طیبى‌، حسن‌ شطّى‌، حسن‌ بیطار، حامد عطار، هاشم‌ تاجى‌ بعلى‌، ابراهیم‌ باجوری، احمد دحلان‌‌، یوسف‌ غزّی؛
مشایخ‌ محمد مهدی‌ زواوی‌ مغربى‌؛
شاگردان
برخی آثار1- قره عیون‌ الاخبار بتکمله رد المحتار على‌ الدر المختار، 2- الهدیه العلائیه لتلامذه المکاتب‌ الابتدائیه؛


معرفی اجمالی

اِبْن‌ِ عابِدین‌، عنوان‌ چند فقیه‌ حنفى‌، که‌ در اواخر دوران‌ حکومت‌ عثمانى‌ در شامات‌ مى‌زیستند.


محمد بن‌ محمدامین ‌بن‌ عمر، ملقب‌ به‌ علاءالدین‌ (1244- 1306ق‌/1828-1889م‌)، فقیه‌ حنفى‌،

از پیروان‌ طریقت‌ خلوتى‌ که‌ عمر خود را در مناصب‌ قضایى‌ و علمى‌ و اجتماعى‌ گذراند.


تحصیلات، اساتید و مشایخ

او پس‌ از کسب‌ مقدمات‌ در کودکى‌ از مجلس‌ درس‌ پدر استفاده‌ کرد و پس‌ از مرگ‌ پدر، از علمای‌ دمشق‌ و مصر و حجاز چون‌ شیخ‌ سعید حلبى‌، عبدالرحمان‌ کزبری‌، عبدالرحمان‌ طیبى‌، حسن‌ شطّى‌، حسن‌ بیطار، حامد عطار، هاشم‌ تاجى‌ بعلى‌، ابراهیم‌ باجوری‌ شیخ‌ جامع‌ ازهر، احمد دحلان‌ مفتى‌ شافعیان‌ در مکه‌، یوسف‌ غزّی‌ رئیس‌ مدرسان‌ در مدینه‌ و دیگران‌ فقه‌ و حدیث‌ را فراگرفت‌.

اصول‌ طریقه خلوتیه‌ را از قطب‌ زمان‌ شیخ‌ محمد مهدی‌ زواوی‌ مغربى‌ فراگرفت‌ و جانشین‌ او گردید.


مناصب

و به‌ دستور او به‌ قبول‌ مناصب‌ دولتى‌ در دولت‌ عثمانى‌ از جمله‌ مقام‌ قضا در طرابلس‌ شام‌ تن‌ در داد و در جمعیت‌ علمى‌ برای‌ گردآوری‌ المجله الشرعیه به‌ ریاست‌ وزیر و مورخ‌ مشهور احمد جودت‌ پاشا، در استانبول‌ شرکت‌ جست‌.

در زمانى‌ که‌ ریاست‌ جمعیت‌ خیریه‌ را در دمشق‌ عهده‌دار بود، کتاب‌های‌ موقوفه‌ در شام‌ - که‌ در دسترس‌ مردم‌ نبود و تنها متولیان‌ در اختیار داشتند - در یک‌جا گردآوری‌ و نام‌ المکتبه العمومیه بر آن‌ نهاده‌ شد.


وفات

در دمشق‌ وفات‌ یافت‌ و در گورستان‌ باب‌الصغیر دفن‌ شد.


آثار

1- قره عیون‌ الاخبار بتکمله رد المحتار على‌ الدر المختار،

از 1290ق‌ تاکنون‌ چند بار در مصر چاپ‌ شده.‌

2- الهدیه العلائیه لتلامذه المکاتب‌ الابتدائیه،

که‌ بار اول‌ در 1299ق‌ در سوریه‌ و بار دوم‌ در 1963م‌ به‌ چاپ‌ رسیده‌ است.‌ از دیگر آثار باقى‌ مانده او نسخه‌ای‌ از کتاب:‌

3- معراج‌ النجاح‌ فى‌ شرح‌ نور الایضاح‌،

به‌ خط مؤلف‌ در کتابخانه ظاهریه‌ موجود است[۱].


پانویس

  1. سلیم‌‌، عبدالامیر، ج4، ص168


منابع مقاله

سلیم‌‌، عبدالامیر،‌ دائر‌ه‌المعارف بزرگ اسلامی زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، تهران، مرکز دائر‌ه‌المعارف بزرگ اسلامی، چاپ دوم، 1377.


وابسته‌ها