جهان‌بینی و شناخت
جهان‌بینی الهی و جهان‌بینی مادی، نوشته متفکر شهید مرتضی مطهری (1298-1358ش)، مقاله‌ای است که به‌اختصار دو جهان‌بینی را مقایسه و ویژگی‌های جهان‌بینی الهی و تناقضات و بن‌بست‌های جهان‌بینی مادی را مطرح کرده است.
| جهان‌بینی و شناخت | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | سبحانی، سعید (نويسنده) سپاه پاسداران انقلاب اسلامی. نمایندگی ولی فقیه. مرکز تحقیقات اسلامی (تهيه کننده) |
| ناشر | سپاه پاسداران انقلاب اسلامی. نمایندگی ولی فقیه. اداره آموزش‌های عقيدتی سياسی |
| مکان نشر | ایران - تهران |
| سال نشر | 1379ش |
| چاپ | 1 |
| شابک | - |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 1 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
«جهان‌بینی الهی و جهان‌بینی مادی»، عنوان مقاله‌ای است از استاد شهید که در سال 1350ش، به رشته تحریر درآمده و در همان سال‌ها در کتابی به نام «دیدگاه توحیدی» همراه چند مقاله دیگر از چند نویسنده دیگر منتشر شده است. همچنین در سال 1370ش، در جلد سوم مجموعه آثار استاد شهید مطهری منتشر شده است. چاپ مستقل این اثر به جهت درخواست‌های زیاد و برای دسترسی آسان‌تر علاقه‌مندان انجام شده است[۱].
در این مقاله، وجوه افتراق «جهان‌بینی الهی» و «جهان‌بینی مادی» و طرح غلط مسئله از سوی مادی‌مسلکان برای نامعقول جلوه دادن منطق الهیون و نیز اصول و پایه‌های واقعی این دو جهان‌بینی تشریح شده و چهره واقعی جهان‌بینی الهی که می‌تواند تکیه‌گاه یک ایدئولوژی واقع شود، به‌خوبی نشان داده شده و این جهان‌بینی از اتهامات مادی‌مسلکان مبرا گردیده است[۲].
انواع جهان‌بینی به‌طور کلی از سه منبع ممکن است الهام بگیرد: علم، فلسفه و دین؛ پس جهان‌بینی سه گونه است: علمی، فلسفی و دینی[۳]. از مزایای جهان‌بینی مذهبی که جهان‌بینی علمی و جهان‌بینی فلسفی محض فاقد آنند، این است که علاوه بر جاودانگی و علاوه بر عموم و شمول، قداست‌بخش است، به اصول جهان‌بینی تقدس می‌بخشد[۴].
شهید، معتقد است که مکتب مادی، چه از نظر واقعیت‌ها و چه از نظر نظامات حاکم بر واقعیت‌ها، مکتب انحصار است؛ اما مکتب الهی از هر دو نظر مکتب ضد انحصار است[۵].
جهانی که الهی می‌بیند، علاوه بر اینکه ماهیت «از اویی» دارد، ماهیت «به‌سوی اویی» هم دارد، بلکه این دو از یکدیگر تفکیک‌ناپذیرند؛ هستی از نقطه‌ای که آغاز شده و تنزل یافته (قوس نزول) بار دیگر از خطی دیگر به‌سوی همان نقطه صعود می‌نماید (قوس صعود) و این است سر معاد که پیامبران تأکید فراوان بر شناخت و ایمان به آن دارند[۶].
پانویس
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.