واژهنامه فقه سیاسی
واژهنامه فقه سیاسی، اثر علی‌اصغر مرادی و اباصلت فروتن، نخستین اثر مدون در زمینه فرهنگ واژه‌ها و اصطلاحات فقه سیاسى است که در آن، به گردآورى واژه‌هاى پراکنده و تدوین فرهنگى آنها، پرداخته شده است.
| واژه نامه فقه سیاسی | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | مرادی، علی‌اصغر (نويسنده) فروتن، اباصلت (نويسنده) |
| ناشر | مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) |
| مکان نشر | ایران - قم |
| سال نشر | 1389ش |
| چاپ | 1 |
| شابک | 978-600-5694-09-3 |
| موضوع | علوم سیاسی (فقه) - واژه نامه ها - اسلام و سیاست - علوم سیاسی (فقه) - اصطلاحها و تعبیرها |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | 1389 /م4و2 231 BP |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
اثر حاضر، با توجه به نیاز روزافزون جامعه به مسائل فقه سیاسی و ضرورت بحث و بررسی در جنبه‌های گوناگون آن، در مدت زمانی نسبتا طولانی، با تتبع و تفحص در منابع متعدد فقهی، از اندیشمندان شیعه و اهل سنت، گردآوری و در اختیار خوانندگان قرار گرفته است[۱].
واژه‌ها و اصطلاحات به‌کاررفته در این کتاب، همانند دیگر فرهنگ‌هاى فارسى، به‌ترتیب حروف تهجى (الفبایى) است و بایستى به حروف اول آن توجه شود، خواه شروع آن با حروف زائد باشد مانند «استخلاف» و یا بدون آن مانند «خلافت»[۲].
شیوه کار نویسندگان در تدوین و تألیف این مجموعه و نیز برخی از مهم‌ترین ویژگی‌های آن، به شرح زیر می‌باشد:
- تحقیق هر واژه بر محور ذیل بوده است:
- الف)- تعریف معناى لغوى و اصطلاحى.
- ب)- ریشه‌یابى واژه و بیان نمونه‌هاى تاریخى.
- ج)- ذکر فونتیک واژه‌ها و معادل انگلیسى آن، برگرفته از کتاب «فرهنگ معین» اثر محمد معین و معادل انگلیسى آن از کتاب «فرهنگ اصطلاحات علوم و تمدن اسلامى» از انتشارات آستان قدس رضوى و کتاب «فرهنگ دانشگاهى یادواره» اثر محمد ساعتچى.
- شمارى از واژه‌ها، هرچند به‌ظاهر، مفهوم سیاسى ندارند، ولى به دلیل دارا بودن بار سیاسى و نقش اساسى آن در اداره حکومت، حقوق سیاسى و اساسى جامعه، به‌عنوان واژه سیاسى تلقى شده و از آن استفاده گردیده است؛ نظیر واژه‌هاى اجتهاد و احتکار.
- به‌منظور تلفظ صحیح و آشنایى با این واژه‌ها در دیگر فرهنگ‌ها، فونتیک هریک از لغات، در مقابل آن نوشته شده و معادل انگلیسى آن نیز در پاورقى آمده است.
- علامت (ر. ک) جهت ارجاع به واژه‌هاى مترادف یا توضیح بیشتر است.
- نگارش کتاب همانند دیگر فرهنگ‌ها بر پایه اختصار است، ولى به‌منظور آگاهى بیشتر خوانندگان محترم، در پاورقى، براى هر واژه منابع متعددى ذکر شده است[۳].
به‌منظور آشنایی بیشتر با کتاب، به یک مورد از واژگان مذکور در آن، اشاره می‌شود: «اجتهاد: در لغت به معنای تلاش و سعی است و در اصطلاح، کوشش روشمندانه‌ای است در جهت یافتن حکم شرعی از منابع معتبر فقهی. به‌عبارت‌دیگر، اجتهاد در فقه شیعه، بر اساس فهم و کشف احکام دینی و شرعی از ظواهر نصوص قرآن و حدیث استوار بوده و هدف از آن، یافتن حکم شرعی است. ازاین‌رو، رعایت مناسبت حکم و موضوع و نیز، تغییر حکم با تغییر موضوع، الزامی است»[۴].
از دیگر واژگان و اصطلاحات مذکور در کتاب، می‌توان به «احتکار»، «احزاب»، «احکام حکومتی» و «احکام سلطانی» اشاره نمود.
پانویس
منابع مقاله
دیباچه و متن کتاب.