دیاتساورن فارسی

دیاتسّارون فارسی متنی است فارسی به‌جای مانده از قرن هفتم هجری و عهد مغول. این کتاب را می‎‌توان از منابع دست اول مطالعه سیر تحول تاریخی و تطور و تکامل زبان فارسی تلقی کرد. از طرفی متنی است دینی که مؤلف آن با ادغام چهار انجیل مشهور متی، مرقس، لوقا و یوحنا سرگذشت واحدی در زندگی حضرت مسیح(ع) فراهم آورده و مترجم فارسی با حذف مکررات و با نگاهی ایرانی آن را از زبان سریانی به زبان پارسی برگردانده است.

دیاتساورن فارسی
پدیدآوران	یوحنا، عزالدین
ناشر	اساطیر
مکان نشر	ایران - تهران
سال نشر	1388
چاپ	اول
زبان	فارسی
تعداد جلد	1

اصل این کتاب که به زبان سریانی نوشته شده از آن فردی است به نام تاسیان. او از مردم بین‌النهرین بوده و در حدود سال 120 میلادی متولد شده است. وی چهار انجیل را به یکدیگر درآمیخت و از مجموع آن‌ها سرگذشتی واحد برای مسیح پدید آورد و نام آن را دیاتسّارون نهاد، دیاتسارون کلمه‌ای یونانی است و از «دیا» و «تسارون» ترکیب شده است. معنای جزء اول کلمه «با» و «در» می‌باشد، جزء دوم هم شماره چهار است، تاسیان چهار انجیل را در هم آمیخت و مواضع آن‌ها را براساس تقدم و تأخر تاریخی سرگذشت‌ها و سخنان مرتب ساخت و برای کتاب خود عنوان دیاتساورن اختیار کرد.

این کتاب را فردی ایتالیایی به نام جوزیه مسینا در روم در سال 1951 میلادی تصحیح و به زبان ایتالیایی ترجمه کرد و منتشر ساخت. از ویژگی‌های بارز این کتاب مزین شدن آن به دو مقاله ارزشمند از استاد ایرج افشار با نام «ترجمه هفتصد ساله انجیل‌های چهارگانه» و دکتر حسن رضایی باغ بیدی با عنوان «ویژگی‌های زبان‌شناختی دیاتسارون فارسی متنی از سده هفتم هجری» است.

منابع مقاله

ایزانلو، رمضانعلی و همکاران، کتاب‌شناسی توصیفی ادیان (دفتر اول: مسیحیت)، مشهد، بنیاد پژوهش‌های اسلامی، چاپ اول، 1392ش.