أسباب ورود الحديث

أسباب ورود الحديث أو اللمع في أسباب الحدیث، اثر جلال‌الدین سیوطی (متوفی 911ق)، کتابی است در ذکر و شناخت اسباب، احوال و دلایلی که موجب شده است پیامبر(ص) حدیثی را بگوید. این کتاب با تحقیق و تعلیقات یحیی اسماعیل احمد، منتشر شده است.

أسباب ورود الحديث
أسباب ورود الحديث
پدیدآورانسیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌‌بکر (نويسنده) احمد، یحیی اسماعیل (محقق)
عنوان‌های دیگراللمع في أسباب الحديث ** تحقيقا و تعليقا و دراسة
ناشردار الکتب العلمية
مکان نشرلبنان - بیروت
سال نشر1404ق - 1984م
چاپ1
موضوعحدیث‌ -- اسبا‌ب‌ -- ورود - حدیث - علم الدرایه
زبانعربی
تعداد جلد1
کد کنگره
5الف9س 110/2 BP
نورلایبمطالعه و دانلود pdf

کتاب با مقدمه مفصلی از محقق آغاز گردیده است[۱]. سیوطی مطالب خویش را در یک مقدمه و دوازده باب تنظیم نموده است. موضوع ابواب کتاب که روایات بر اساس آنها دسته‌بندی و تنظیم شده و تعداد احادیث هر باب، به‌ترتیب، عبارتند از:

  1. باب طهارت: با هشت حدیث؛
  2. باب نماز: با یازده حدیث؛
  3. باب تجهیز و تشییع جنازه: با هفت حدیث؛
  4. باب روزه: با پنج حدیث؛
  5. باب حج: با سه حدیث؛
  6. باب خرید و فروش: با هشت حدیث؛
  7. باب ازدواج: با سه حدیث؛
  8. باب جنایات: با پنج حدیث؛
  9. باب قربانی کردن: با یک حدیث؛
  10. باب خوراکی‌ها: با سه حدیث؛
  11. باب ادب: با چهل‌ودو حدیث[۲].

متأسفانه نویسنده در مقدمه کتاب، به روش و شیوه نگارش مطالب و گردآوری آنها، اشاره‌ای نکرده است، اما محقق، پس از بررسی و تحقیق پیرامون آن، به نکاتی در این زمینه پی برده است که مهم‌ترین آنها، به شرح زیر می‌باشد:

  1. نویسنده در هریک از ابواب مذکور، تعدادی از احادیث مربوط به همان باب را ذکر کرده است؛ به این صورت که ابتدا به ذکر حدیث پرداخته و پس از پایان آن، سببی که باعث شده است حدیث به‌خاطر آن بیان شود را ذکر کرده است.
  2. اگر حدیث از کتب مشهور باشد، تمامی اسناد حذف و به نام صحابی، اکتفا شده است، اما اگر حدیث یا سبب آن، از کتب غیر مشهور مانند مشیخات یا امالی باشد، سلسه سند حدیث ذکر شده است.
  3. گاهی برای یک حدیث، بیش از یک سبب ذکر شده است و در هنگام ذکر سبب، واژه «سبب» به صیغه نکره آمده است؛ تا اشاره باشد به اینکه امر، مقصور بر این سبب نیست، بلکه امکان دارد غیر از این نیز باشد[۳].

یکی از ویژگی‌های کتاب، منابع و مصادر مهمی است که نویسنده از آنها استفاده کرده است که تعداد آنها به سی‌وپنج عدد می‌رسد که از جمله آنها، صحاح سته می‌باشد[۴].

پانویس

  1. ر.ک: مقدمه محقق، ص5-63
  2. ر.ک: همان، ص44-45
  3. ر.ک: همان، ص45-46
  4. ر.ک: همان، ص46

منابع مقاله

مقدمه محقق.


وابسته‌ها