كتاب الأغاني
كتاب الأغاني از آثار قرن چهارم هجرى اثر مورخ و شاعر معروف ابوالفرج اصفهانى على بن حسین،(284- حدود362ق)، و دائرة المعارف‌گونه‌اى در موسيقى عرب و تذكرۀ نغمه‌پردازان عرب و نغمه‌هاى آنان از جاهليت تا عصر مؤلف به زبان عربى است.
| الأغاني | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین (نویسنده)
شنقيطي، احمد (مصحح) مسعود، محمد (گردآورنده) |
| ناشر | مطبعة التقدم |
| مکان نشر | مصر |
| سال نشر | 1323ق. |
| چاپ | يکم |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 25ج |
| کد کنگره | 13 /الف? / 3892 PJA |
بعلاوه، مجموعه‌اى است از ادب و تاريخ، حاوى اطلاعات سودمند تاريخى دربارۀ انساب و شرح ايام و امثال عرب و سير و مغازى وفتوحات اسلام و نيز آيين كشوردارى و تشريفات دربار و زندگى خصوصى خلفا و رجال دولت.
تراجم احوال شعراى قديم شيعه و اخبار مدايح و فضايل ائمه(ع) و مظالم خلفاى اموى و عباسى نسبت به ايشان در كتاب بيان شده است.
طبقه‌بندى كتاب براساس آواز يا رتبه و مقام مغنيان و يا ترتيب تاريخى زندگى شاعران نيست، بلكه كتاب با نقل وشرح صد ترانه كه براى هارون انتخاب شده بوده آغاز گرديده است؛ سپس ساير ترانه‌هاى زنده، و پس از آن، ترانه‌هايى كه اشعار آن را خلفا يا فرزندان ايشان سروده‌اندآمده است.
در هر فصل، بعد از نقل قصه، زبده‌اى از اخبار و داستانهاى مرتبط و مناسب با مقال ذكر شده است و فقط به آوازهايى پرداخته شده كه در شرح احوال شاعر يا مغنى و يا در سبب سرودن شعر و ساختن آهنگ، خبرى به دست آمده باشد تأليف اين‌گونه كتابها كه دربارۀ موسيقى و ضبط قواعد علمى آن و جمع آوازها و طبقه‌بندى نغمه‌ها و شرح احوال مطربان و نوازندگان است«الاغانى»، يعنى نغمه‌ها نام گرفته و از اواسط قرن دوم هجرى در بغداد آغاز شده.[۱]
پانویس
- ↑ ر.ک: روغنی، شهره، ص133-134
منابع مقاله
روغنی، شهره، کتابشناسی گزیده توصیفی تاریخ و تمدن ملل اسلامی، تهران، سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها(سمت)، 1382ش