طبقات الحفاظ
طبقات الحفاظ، اثر جلال‌الدین عبدالرحمن بن ابیبکر سیوطی (849-911ق)، تلخیص و برگرفته‌ای است از کتاب «طبقات الحفاظ» ذهبی (متوفی 748).
| طبقات الحفاظ | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | سیوطی، عبدالرحمن بن ابیبکر (نويسنده) لجنة من العلماء (سایر) |
| ناشر | دار الکتب العلمية |
| مکان نشر | لبنان - بیروت |
| سال نشر | 1414ق - 1994م |
| چاپ | 2 |
| موضوع | محدثان اهل سنت - حافظان |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | س9ط2 54/2 BP |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
نویسنده در کتاب حاضر، به جمع‌آوری تراجم و شرح حال کسانی پرداخته که در توثیق و تجریح و تضعیف و تصحیح به اجتهاد آنها مراجعه می‌شود و در ذیل آن، شرح حال حافظین، اصولیون و محدثینی را که بعد از آنان آمده‌اند، ضمیمه نموده و مطالب را در بیست‌وچهار طبقه، تنظیم کرده است. وی طبقه نخست را با شرح حال بزرگان صحابه آغاز نموده و سرانجام را به شرح حال ابن حجر (متوفی 853ق) اختصاص داده است. تفاوت کتاب سیوطی با ذهبی آن است که وی خود را مقید به ذکر نام تمامی کسانی که ذهبی از آنها یاد نموده، نکرده و برخی را حذف و افرادی را نیز اضافه کرده است، ولذا نمی‌توان این کتاب را صرفا تلخیص محض کتاب ذهبی دانست، بلکه این اثر را می‌توان تلخیصی مکمل برای آن در نظر گرفت؛ زیرا در ضمن تلخیص نام افراد، به ذکر نام برخی دیگر و شرح حال ایشان نیز پرداخته شده است[۱].
در ابتدای کتاب، پس از مقدمه ناشر در اشاره به موضوع و برخی ویژگیهای کتاب[۲]، شرح حال تقریبا مفصلی از سیوطی، به روایت خودش، در اختیار خواننده قرار گرفته است[۳].
طبقه اول، دربردارنده نام بیست‌وسه تن از اعلام و بزرگان صحابه بوده که احتمالا به دلیل معروف بودن ایشان، فقط به ذکر نام ایشان بسنده شده و شرح حالی از آنها، ارائه نشده است. از جمله این افراد، عبارتند از: ابوبکر، عمر، عثمان، حضرت علی(ع)، سعد بن ابی‌وقاص، عبدالله بن مسعود، ابی بن کعب، ابوذر غفاری و معاذ بن جبل[۴].
طبقه دوم، به شرح حال بزرگان تابعین، اختصاص یافته است که اولین آنها، علقمة بن قیس بن عبدالله بن مالک نخعی ابوشبل کوفی[۵] و آخرینشان، ربعی بن حراش بن عمرو بن عبدالله غطفانی کوفی است[۶].
در طبقه سوم و چهارم به شرح حال تابعین وسطی و صغار پرداخته شده که از جمله آنها، می‌توان حسن بن ابی‌الحسن یسار بصری[۷] و مکحول دمشقی را نام برد[۸].
عبیدالله بن عمر بن حفص بن عاصم بن محمد عدوی[۹] و فضیل بن عیاض بن مسعود تمیمی یربوعی[۱۰]، از دیگر افراد سایر طبقات می‌باشند.
پانویس
منابع مقاله
مقدمه ناشر و متن کتاب.