اصیل، هبةالله بن محمد
قوام‌الدين ابوالفضل هبةالله بن محمد بن اصيل‌الدين، نام وى آنچنان كه خودش در پايان رساله آوردههبةالله بن محمد الاصيل مى‌باشد. تنها كسى كه متعرض حالات وى گرديده ابن فوطى (642- 723 ه. ق) مى‌باشد. وى كه هم عصر صاحب ترجمه بوده و در تبريز با او ملاقات نموده و از او اجازه روايتى دريافت داشته پيرامون حالاتش چنين مى‌نگارد:
| نام | اصیل، هبةالله بن محمد |
|---|---|
| نام‌های دیگر | |
| نام پدر | |
| متولد | |
| محل تولد | |
| رحلت | |
| اساتید | |
| برخی آثار | رسالة «مسمار العقيده» فى اصول‌الدين |
| کد مؤلف | AUTHORCODE11703AUTHORCODE |
«قوام‌الدين ابوالفضل هبةالله بن محمد بن اصيل‌الدين عبدالله بن عبدالاعلى الاصفهانى يعرف بابن القطّان، المحدث، من اولاد المشايخ و المحدثين، رايته بتبريز سنة ست و سبعمائه و اجتمعت بخدمته بالسلطانيه و هو حافظ، عارف باسماء المحدثين و متون الاخبار و قد صنف كتبا منها كتاب «زجاجة الانوار فى درارى الاخبار» و عرضه على المخدوم رشيدالدين سنه ست و سبعمائه، روى عن جدّه اصيل‌الدين و كتب لى الاجازه بجميع مروياته و مسموعاته و مصنفاته»
همچنانكه خود وى در آخر كتابش ذكر كرده خاندان او از شیعیان پاک و مخلص اصفهان بوده و اجدادش نيز تأليفاتى در مذهب تشيع و اثبات حقانيت امیرالمؤمنین(ع) داشته‌اند. طبق نقل ابن فوطى او در سال 706 ه.ق در تبريز بوده و در سال 707 به اصفهان مراجعت نموده و رساله مسمار العقيده را ترجمه كرده است.
از ديگر تأليفات وى و تفصيل حالات او هيچ اطلاعى در دست نيست. و تاريخ فوت وى هم نامعلوم است ولى آنچه كه مسلم است وى بعد از تاريخ 707 ه.ق فوت نموده است.از كتاب مسمار العقيده ميزان احاطه او بر اخبار و احاديث بخوبى نمايان است.
تاج‌الدين عبدالله بن معمار بغدادى مشهور به ابن معمار، متأسفانه اطلاعات از سرگذشت اين متكلم بزرگ شيعى خيلى محدود مى‌باشد.نام وى به صورت كامل كه درج گرديد فقط در مقدمه رساله حاضر آمده است. «... حكيم فاضل عارف واصل مولا تاج الملة و الدين عبدالله بن معمار البغدادى...».آنچه كه از حالات وى مسلم است اينكه وى از بزرگان متكلمين شيعه در اوايل قرن هشتم هجرى بوده است.
آثار
الف:رسالة «مسمار العقيده» فى اصول‌الدين
ب:رساله ديگرى كه از وى شناسايى گرديده و حاكى از قدرت وى در علم كلام مى‌باشد مناظراتى است كه در سفرش به اسكندريه در سال (717 ه. ق) با ابن تيميه (661- 728 ه. ق) انجام داده است. اين رساله موجز كه نسخه آن در دانشكده الهيات و معارف اسلامى مشهد در ضمن مجموعه‌ش (568) موجود است.
ج: «الكشكول فى ماجرى على آل الرسول»