حجية السنة في الفكر الاسلامي
حجية السنة في الفكر الإسلامي؛ قراءةٌ و تقويمٌ، نوشته نویسنده و پژوهشگر معاصر لبنانی، حیدر حب‌الله (متولد 1973م)، مجموعه دروس تخصصی نویسنده در علم اصول فقه، در حوزه علمیه قم، در سال 2005-2006م، است که اعتبار و حجیت سنت را در اندیشه اسلامی بررسی می‌کند و قلمرو آن را به شکل اجتهادی توضیح می‌دهد. کتاب دیگر نویسنده به نام نظرية السنة في الفكر الإمامي الشيعي؛ التكوّن و الصيرورة، که مسئله سنت را از دیدگاه تاریخی و فقط در بین شیعه بررسی کرده، می‌تواند مباحث کتاب حاضر را تکمیل کند.
| حجية السنة في الفكر الاسلامي | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | حب‌الله، حیدر (نويسنده) |
| عنوان‌های دیگر | قراءة و تقویم |
| ناشر | مؤسسة الإنتشار العربي |
| مکان نشر | لبنان - بیروت |
| سال نشر | 2011م |
| چاپ | 1 |
| شابک | 978-614-404-195-6 |
| موضوع | اصول فقه |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | /ح۲ح۳ 161/32 BP |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
هدف و روش
نویسنده، با تأکید بر اینکه موضوع این پژوهش، سنت واقعی است که حتما صادر شده است و این سنت فقط سنت نبوی نیست، بلکه شامل سنت همه 14 معصوم(ع) می‌شود و بلکه از این هم گسترده‌تر است؛ زیرا ما نظریه‌های گوناگون را هم بررسی می‌کنیم و به‌عنوان مثال نظریه عدالت صحابی را نیز مورد تحلیل و نقد قرار خواهیم داد، افزوده است: این کتاب، اجتهادی درون‌دینی است که موضوع حجیت سنت را بررسی می‌کند و روش پژوهش، به شکل معیاری - نه توصیفی – است؛ یعنی می‌خواهیم به نتیجه عملی و کاربردی برسیم[۱].
ساختار و محتوا
کتاب حاضر از مدخل، 2 فصل و خاتمه به‌ترتیب ذیل تشکیل شده است:
- مدخل (مفاهیم و روش‌شناسی: اهمیت این بحث و اندازه نیاز به آن، حجیت سنت و قلمرو آن، روش و پیشینه پژوهش، اهداف، پرسش‌ها و اصطلاحات، معنای لغوی و اصطلاحی سنت در اندیشه اصولی و روایی شیعه، مفاهیم بدعت، خبر، حدیث، اثر و حجیت).
- اساس حجیت سنت نبوی(ص)؛ اثبات و تأسیس اصل.
- اندازه و قلمرو حجیت سنت.
- خاتمه: خلاصه و نتایج پژوهش.
نمونه مطالب
- دلیلی وجود ندارد که بتواند حجیت سنت، قول و مذهب صحابی را اثبات کند و اندیشوران اهل سنت (مانند امام غزالی) نیز این نظریه را مورد مناقشه قرار داده‌اند...[۲].
- تاریخی بودن شریعت به شکل اجمالی ثابت است و شواهد و قرائنی - ایجابی و سلبی - دارد و باید به این نکته در هنگام عملیات اجتهاد در نصوص شرعی، توجه شود، ولی در صورت شکّ، اصل فراتاریخی بودن شریعت، مبنا قرار داده خواهد شد؛ به جهت روش پسندیده‌ای که عاقلان و متشرعان در این زمینه دارند[۳].
پانویس
منابع مقاله
متن کتاب.