إحكام الفصول في أحکام الأصول

(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)

إحکام الفصول في أحکام الأصول اثر ابوولید باجی (متوفی 474ق/ 1081م)، از علمای اندلس در قرن پنجم، در اصول فقه که به روش جدلی و دیالکتیکی و با روش‌شناسی تشریعی، به رشته تحریر درآمده و با تحقیق عبدالمجید ترکی، منتشر شده است.

إحكام الفصول في أحکام الأصول
إحكام الفصول في أحکام الأصول
پدیدآورانباجی، سلیمان بن خلف (نويسنده) ترکی، عبدالمجید (محقق)
ناشردار الغرب الإسلامي
مکان نشرلبنان - بیروت
سال نشر1415ق - 1995م
چاپ2
زبانعربی
تعداد جلد1
کد کنگره
/ب۲الف۳ 155/6 BP
نورلایبمطالعه و دانلود pdf

محقق مقدمه مفصلی درباره تاریخچه و سیر علم اصول، نظر مستشرقین، ادله شرعیه، روش ابو ولید باجی و نسخه‌های خطی ارائه داده است.

کتاب حاضر، در واقع مجموعه فصولی است که نویسنده آن را به‌دقت، طبقه‌بندی، تألیف و ارائه کرده است. وی پس از مقدمه‌ای که در آن به تبیین انگیزه نگارش کتاب پرداخته، فصلی را به تشریح و تبیین حدودی که مجتهد اصولی در شناخت مبانی و اصول بدان نیاز دارد، اختصاص داده است. سپس به بیان و بررسی حروفی که در بین متناظرین معمول و متداول هست، مانند «ما»، «من»، «أی»، «أم» و... پرداخته و پس از این مقدمات، به مطالب اصلی و اساسی کتاب که عبارت‌اند از ادله شرعی، پرداخته است و آنها را به سه زیر، تقسیم کرده است:

  1. «اصل»: که به قرآن، سنت و اجماع اختصاص‌یافته است؛
  2. «معقول اصل»: به چهار قسمت لحن خطاب، فحوای خطاب، استدلال به حصر و معنای خطاب تقسیم شده است؛
  3. «استصحاب حال»[۱].

از جمله ویژگی‌های کتاب که باعث اهمیت آن نیز شده است، آن است که نویسنده صرفا پیرامون اصول فقه از لحاظ ماده، بحث نکرده است، بلکه آن‌ها را از لحاظ مفاد و وضعیت آنها، یعنی استانداردها و معیارهایی که در تعیین شرایط فنی و شرایط پذیرفته‌شدن آنها به‌عنوان اصول معتبر شرعی قلمداد شده، موردبحث و کنکاش قرار داده است و در روش استخراج فروع از آن اصول، از استنتاج بدیهی یا استنباط قیاسی، استفاده کرده است؛ روشی که امروزه به از آن به‌عنوان «المنهجیة التشریعیة» (روش‌شناسی تشریعی) یاد می‌شود[۲].

پانویس

  1. مقدمه محقق، ص129
  2. همان، ص129- 130

منابع مقاله

مقدمه کتاب.


وابسته‌ها