بحر الفوائد
بحر الفوائد المشهور بمعاني الأخبار، نوشته ابوبکر محمد بن ابراهیم بن یعقوب کلابادی بخاری (متوفی 380ق)، از حافظان حدیث و از بزرگان اهل تصوف، پیرو مذهب حنبلی که پانصدونودودو حدیث اخلاقی و عرفانی را در این اثر روایت کرده است[۱] و وجیه کمال‌الدین زکی، کار تحقیق و تصحیح آن را عهده‌دار بوده است.
| بحر الفوائد | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | کلاباذی، ابوبکر محمد بن ابراهیم (نويسنده) زکي، وجيه کمال‌الدين (محقق) |
| عنوان‌های دیگر | المشهور بمعاني الأخبار |
| ناشر | دار السلام |
| مکان نشر | مصر - قاهره |
| سال نشر | 1429ق - 2008م |
| چاپ | 1 |
| شابک | 977-342-588-6 |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 2 |
| کد کنگره | /ک۸ب۳ 122 BP |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
محقق درباره کارهایی که در این زمینه انجام داده می‌گوید:
کار بررسی این کتاب را در «الدراسه» و «متن کتاب»، تقسیم کرده‌ام و الدراسه شامل سه فصل است:
- زندگی‌نامه کلابادی و آثارش؛
- روش تحقیق، شامل: نسبت کتاب به مؤلف، تعریف کتاب، نسخ مورد اعتماد کتاب در تحقیق، نسخه‌های واردشده در کتب تراجم وغیر آن و روش تحقیق کتاب؛
- روش مؤلف و ارزش کتاب[۲].
در مورد روش تحقیق کتاب، محقق بیست‌وسه کار مهم را ذکر می‌کند که به بعضی از آنها اشاره می‌شود:
- مقابله نسخه‌ها؛
- تقویم متن کتاب با اتمام عبارات و پر کردن مطالب افتاده از قلم؛
- تکمیل و تصحیح احادیث نقل‌شده؛
- تکمیل کلمات افتاده از آیات قرآن؛
- تنبیه به اسامی رواتی که نام آنان تصحیف یا سقط شده است؛
- تنبیه به اشتباهات نحوی در شرح احادیث؛
- توضیح عبارات غامض؛
- شرح اصطلاحات صوفیه؛
- شرح احادیث غریب[۳].
کتاب دارای دو جلد است و مشتمل بر احادیثی است با موضوعات مختلف اخلاقی (که مصنف از خلال شرح آنها مباحثی را مطرح می‌کند که می‌توان احوال یا مقامات صوفیه نامید)، عقیدتی (به‌ویژه احادیث صفات) و...
این اثر از برخی اشارات فقهی نادر نیز خالی نیست؛ گرچه مصنف از بعدی صوفیانه به آنها می‌نگرد[۴].
پانویس
منابع مقاله
مقدمه محقق و الدراسه.