على طريق التفسير البياني
علی طريق التفسير البياني، تألیف فاضل صالح سامرایی (معاصر)، درآمدی بر تفسیر بیانی است و در آن ابزارها و لوازم تفسیر بیانی را مورد بررسی قرار داده است.
| على طريق التفسير البياني | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | سامرائی، فاضل صالح (نويسنده) |
| ناشر | مٶسسه مطا‌لعا‌ت و بررسیها و کا‌وشها‌ی علمی و هنری و تا‌ریخی ایران با‌ستا‌ن |
| مکان نشر | امارات |
| سال نشر | 1423ق - 2002م |
| چاپ | 1 |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 2 |
| کد کنگره | س2ع8 98 BP |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
این کتاب یکی از آثار مهم تفسیر بیانی است که با رویکردی زبانی و با تکیه بر آرای مفسران و عالمان متقدمی چون زمخشری، فخر رازی، زرکشی و دیگران به واکاوی در متن قرآن پرداخته است[۱].
سبب اینکه این کتاب، «علی طريق التفسير البياني» نامیده شده و «تفسیر بیانی» نام‌گذاری نشده این است که در حقیقت تفسیر بیانی قرآن کریم نیست، بلکه گام یا گام‌هایی است در مسیر تفسیر بیانی...[۲].
نویسنده در احکام و استنباطات، بر قواعد و اصول ثابت در علم لغت تکیه کرده و از آن خارج نشده است. همچنین تلاش کرده فهم کتاب برای خواننده آسان باشد؛ البته بدون شک، دلایل و براهین ذکرشده برای کسی که نسبت به لغت آگاهی دارد و قواعد آن را می‌شناسد روشن‌تر خواهد بود[۳].
تفسیر، علمی است در جهت فهم کتاب الهی و بیان معانی و استخراج احکام آن. تفسیر بیانی، تفسیری است که اسرار ترکیب در تعابیر قرآنی را تبیین می‌کند؛ بنابراین جزیی از تفسیر عمومی است که در آن به اسرار کلام از جهات فنی مانند تقدیم و تأخیر، ذکر، حذف و مانند آن پرداخته شده است. آنچه در تفسیر عمومی نیاز است، در تفسیر بیانی نیز مورد نیاز است؛ البته به علم لغت، صرف، نحو و علوم بلاغی نیاز بیشتری است[۴].
کتاب با مقدمه مؤلف آغاز شده است. آنگاه وی در دو بخش به‌اختصار درباره ابزارهای لازم برای تفسیر بیانی و مسئله مشابهت و اختلاف در تعبیرات قرآنی بحث می‌کند. پس از آن تفسیر بیانی سوره‌های معوذتین، فلق، ناس، اخلاص، کوثر، قریش، ضحی، لیل، انسان، صف و حدید می‌آید[۵].
این کتاب در سال 1392 توسط حمیدرضا میرحاجی ترجمه و با عنوان «درآمدی بر تفسیر بیانی قرآن کریم» منتشر شده است[۶].
پانویس
منابع مقاله
- مقدمه و متن کتاب.
- علی‌محمدی، علی، «نقد و تأملی بر کتاب درآمدی بر تفسیر بیانی قرآن کریم»، فصلنامه نقد کتاب قرآن و علوم دینی، تابستان و پاییز 1394، سال دوم، شماره 2، ص131 تا 140:
https://www.noormags.ir/view/fa/magazine/1644