غاية الإمكان في دراية المكان

غاية الإمكان في دراية المكان، يا، رسالة الأمکنة و الأزمنة نوشته عين‌القضاة ابوالمعالی عبدالله بن محمد بن علی بن حسن بن علی ميانجی همدانی (492-525ق)، از بزرگان مشایخ صوفیه، در زمینه شناختن امکنه جسمانیات و روحانیات و ازمنه آن‌ها، برای شناختن قرب حق‌تعالی به زبان فارسی و به کوشش دکتر رحیم فرمنش، تصحیح و آماده برای چاپ شده‌است.

غاية الإمكان في دراية المكان
غاية الإمكان في دراية المكان
پدیدآورانعین‌القضاة، عبدالله بن محمد (نويسنده) فرمنش، رحیم (گردآورنده)
عنوان‌های دیگررسالة الأمکنة و الأزمنة
ناشرمیلاد
مکان نشرایران - تهران
سال نشر1339ش
چاپ1
زبانفارسی
تعداد جلد1
کد کنگره
ع9غ2 283/92 BP
نورلایبمطالعه و دانلود pdf

دکتر فرمنش در مقدمه می‌نویسد: این کتاب را عین‌القضاة، در شناختن امکنه جسمانیات و روحانیات و ازمنه آن‌ها، برای شناختن قرب حق‌تعالی، تصنیف کرده‌است و به‌طوری که در مقدمه شرح داده آن‌را «غایة‌الإمکان في دراية المكان» نامیده‌است: «و این مجموعه را «غایة‌الإمکان في دراية المكان»، نام‌کردیم، حق‌تعالی این کتاب شریف را سبب ایمان و معرفت خواننده و شنونده کناد و ما را فتنه خلق و خلق را فتنه ما، مگرداناد بلطفه و کرمه و سعته» ولی نام کتاب در ضمن مجموعه خطی به‌نام «رسالة الأمکنة و الأزمنة» ضبط گردیده‌است. [۱]

این اثر دارای چهار فصل است فصلی در بیان توحید، فصلی در بیان مکان، فصلی در بیان امکنه و فصلی در بیان زمان و معرفت کن فیکون.. [۲]

زمان تألیف کتاب در اواخر عمر عين‌القضاة (حدود سنه525 هجری قمری) و در موقعی بوده که وی را به اتهام کفر و الحاد و زندقه محکوم کرده و به کشتن او فتوا داده‌بودند. [۳]

عين‌القضاة دارای تألیفات زیادی است که بجز نام بعضی از آنها که در کتب تراجم احوال و یا آثار خود وی ذکر گردیده، بقیه برما مجهول است. [۴]

مؤلف می‌نویسد: در میان آسمان و زمین هیچ سری عزیزتر و بزرگوارتر از سرّ مکان و زمان نیست چه بیشتر اسرار که مشایخ طریقت و علمای حقیقت در آن سخن گفته‌اند اسرار کار حق است تعالی و تقدس؛ ومعرفت مکان و زمان و شناختن آن، معرفت ذات و صفات اوست و هرکه مکان و زمان بشناسد، او را از معرفت ذات و صفات مقدس، بهره بیشتر باشد. [۵]

پانویس

  1. ر.ک: مقدمه کتاب؛ ص4
  2. ر.ک: متن کتاب؛ ص49،32،25،15
  3. ر.ک: همان؛ ص5
  4. ر.ک: همان؛ ص3
  5. ر.ک: همان؛ ص6و25

منبع مقاله

مقدمه کتاب

وابسته‌ها