اللباب فی علوم الکتاب
اللباب في علوم الكتاب، تألیف ابیحفص عمر بن علی حنبلی دمشقی (متوفی 880ق) مفسر قرن نهم و مشهور به ابن عادل حنبلی یا دمشقی، تفسیری جامع و مشتمل بر آراء مختلف تفسیری، لغوی، صرفی و... است. این کتاب با تحقیق احمد عبدالموجود و علی محمد معوض در 20 جلد منتشر شده است.
اللباب فی علوم الکتاب | |
---|---|
پدیدآوران | ابن عادل، عمر بن علی (نویسنده)
عبدالموجود، عادل احمد (محقق) معوض، علی محمد (محقق) حسن، محمد سعد رمضان (محقق) حرب، محمد متولی دسوقی (محقق) |
ناشر | دار الکتب العلمیة |
مکان نشر | لبنان - بیروت |
سال نشر | 1419ق. = 1998م. |
چاپ | چاپ یکم |
موضوع | تفاسیر اهل سنت - قرن 9ق. |
زبان | عربی |
تعداد جلد | 20 |
کد کنگره | /الف2ل2 / 96 BP |
نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
کتاب با مقدمهای در بیش از هفتاد صفحه در معرفی ابن عادل و عصر او و مباحث تفسیری و مطالبی درباره کتاب آغاز شده است.[۱] این تفسیر که مجموعهای گسترده از آراء تفسیری، لغوی، صرفی، نحوی، بلاغی، شعر عرب، کلام و عقاید، قرائت، حدیث، فقه، اصول و... را شامل میشود، در حقیقت تفسیری جامع محسوب شده که جمع میان شیوههای گوناگون تفسیری نیز نموده است؛ گاهی به شیوه تفسیری قرآنبهقرآن در فهم آیه تلاش کرده و با انضمام آیات مشابه لفظی و محتوایی به یکدیگر، پرده از نقاط مبهم آن برداشته و گاه با ارجاع به حدیث و سنت پیامبر(ص) و نیز اقوال صحابه و تابعان در تبیین آیات کوشیده است؛ چنانکه گاهی به روش اجتهادی در آیات نگریسته و در این جهت تمامیتوان خویش را با استمداد از تمام مقدمات، علوم و ابزارهای لازم بهکار برده است[۲]
ابن عادل در مقدمه کتابش اصول تفسیر و قواعد آن و برخی از مباحث علوم قرآن را بیان کرده است.[۳] سپس در قالب «فصلفصل» مباحث کتاب را بیان کرده است. شواهد شعری نزد ابن عادل جایگاه مهمی در بنای قواعد نحوی دارد. همچنین فراوان به احادیث شریف نبوی استشهاد میکند.[۴] شواهد شعری کتاب شمارهگذاری شده است.
پانویس
منابع مقاله
- مقدمه محققین.
- الشایع، محمد بن عبدالرحمن؛ «إبن عادل و تفسیره اللباب فی علوم الکتاب»، جامعة الإمام محمد بن سعود الإسلامیة، رجب 1417، العدد 17، صفحه 13 تا 42.
- احسانی، کیوان؛ «واکاوی نقدهای ابن عادل به زمخشری در برداشتهای کلامی ـ ادبی از آیات در تفاسیر اللّباب و الکشّاف»، پژوهشهای تفسیر تطبیقی، پاییز و زمستان 1400، شماره 14، ص147 تا 168.