التمهید في الحکمة الإلهیة
التمهید في الحکمة الإلهیة، نوشته علی شیروانی (1343ش) است که خلاصه‌ای از کتاب بدایة الحکمه علامه طباطبایی بشمار می‌آید. انگیزۀ مؤلف برای نوشتن التمهید به جایگاه کتاب بدایة الحکمه بازمی‌گردد؛ به باور نویسنده، کتاب علامه برای کسانی که می‌خواهند فلسفه را در آغاز بیاموزند، دشوار و دیریاب می‌نماید. ازاین‌رو، به متن دیگری نیاز است تا درآمدی بر ورود به بدایه باشد؛ متنی که بیشتر بر تبیین مفاهیم، اصطلاح‌ها و بیان نفس مدعا تکیه کند و کمتر به استدلال‌های پیچیده بپردازد. همچنین، بایسته است که زبان این اثر همچون دو کتاب علامه به زبان عربی باشد تا در کنار هم یک مجموعه منسجمی را شکل دهند به‌ویژه آنکه، بیشتر بهره برندگان این آثار از محصلان علوم حوزوی‌اند و سروکارشان با کتاب‌های علامه است. کتاب التمهید چنین ویژگی‌هایی را دارد؛ این کتاب نسبت به بدایة الحکمة حجم کمتری دارد و گزیده‌ای کاربردی‌تر از بدایه در اختیار محصلان می‌گذارد. چراکه، عملاً آموزش کتاب بدایه به خاطر حجم متن و پرداختن به برخی حاشیه‌ها به پایان نمی‌رسید اما در این کتاب، گزینش منطقی و اصولی انجام‌شده است.[۱]
| التمهید في الحکمة الإالهیة | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | شیروانی، علی (نويسنده) |
| ناشر | دار العلم |
| مکان نشر | ایران - قم |
| سال نشر | 1417ق |
| چاپ | 1 |
| شابک | - |
| موضوع | فلسفه اسلامی |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | /ش9ت8 14 BBR |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
گزینش‌ها در متن این‌گونه رقم خورده است که از آوردن دلیل‌های متعدد برای اثبات مدعا پرهیز شده است؛ در هر بحث بر قول درست و پذیرفته‌شده از دیدگاه مشهور فیلسوفان تکیه گشته و با اشاره به مطلب دیگران از آنان گذر شده است؛ مصنف در کار این گزیده سازی از بحث‌هایی که به دانش منطق مربوط بوده و در بدایه آمده، پرهیزکرده است. همچنین، تکرار مباحثی مانند بحث عوالم کلی وجود، قاعدۀ فرعیت و نحوۀ ارتباط متغیر با ثابت کنار گذاشته‌شده و فقط یک‌بار آمده است. برخی از مطالب بدایة الحکمه، مانند بحث در وجود ذهنی، به خاطر دشواری فهم محصلان در مرحلۀ مقدماتی و به‌زحمت افتادن استادان برای تفهیم آن‌ها حذف‌شده‌اند؛ از آوردن اشکال و پاسخ‌هایی که ذیل مبحث‌های اصلی در کتاب بدایه آمده، پرهیز شده است و به مرحله دوم آموزش حکمت واگذارشده است؛ گاهی در کتاب بدایه مطالبی آمده که ربطی به اصل بحث نداشته، اما چون در کتاب‌های معهود و کلاسیک فلسفی آورده شده، علامه آن‌ها را نیز در کتابش درج کرده است. این‌گونه مباحث نیز در این کتاب نادیده گرفته‌شده است. [۲]
پانویس
منابع مقاله
- مقدمه کتاب