خراسانی، محمدهاشم
محمدهاشم خراسانی (۱۲۸۰ یا ۱۲۸۴-۱۳۵۲ق)، فقیه، مورخ، از مشاهیر رجال خراسان، مشهورترین کتاب وی منتخب التواریخ است.
| خراسانی، محمدهاشم | |
|---|---|
 | |
ولادت
وی در 20 صفر 1280ق یا 1284ق[۱] در مشهد به دنیا آمد.
پدر وی، یعنی ملا محمدعلی، نزدیک هفتاد سال در آستانه مقدس رضوی(ع) به خدمت فراشی مشرف بوده است[۲]. پس از فرا‌گرفتن مقدمات علوم در مشهد به‌منظور تکمیل دانسته‌ها راهی نجف اشرف شد.
تحصیلات
او در نجف ۱۲ سال اقامت کرده و طی این دوره از محضر بزرگانی چون رهبر فکری قیام مشروطه ایران، یعنی آخوند ملا محمدکاظم خراسانی و همچنین بزرگ خاندان صدر در آن دوران، یعنی آیت‌الله سید اسماعیل صدر که هر دو از مراجع تقلید زمان بوده‌اند، بهره‌مند شد.
او پس از پایان این دوران و کسب درجه اجتهاد به مشهد بازگشت و در حوزه درس آیت‌اللَّه سید علی حائری یزدی (متوفای۱۳۳۰ق) شرکت جُست و ازآن‌پس به تحقیق و تألیف همت گمارد[۳].
ملا محمدهاشم در ماه‌های نخست پس از بازگشت به وطن مدتی در حوزه درس آیت‌اللَّه سید علی حائری یزدی شرکت کرد و سپس به بیان احکام و تعلیم فتاوای علمای اعلام و اقامه جماعت و وعظ و ارشاد خلق همت گماشت. جایگاه او در جامعه آن زمان به‌گونه‌ای بود که اهالی وقت مشهد و سایر شهرهای خراسان و مراجع تقلید او را «ثقه» به معنای نماد دین می‌شمردند[۴].
وفات
وی در سوم ذی‌حجه ۱۳۵۲ق مطابق با ۲8 اسفند ۱۳۱۲ش، در مشهد مقدس درگذشت. پیکر او پس از تشییع باشکوهی، در جوار مضجع حضرت ثامن‌الائمه(ع) در آستانه دارالحفاظ مبارکه به خاک سپرده شد[۵].
آثار
رساله‌ای در ارث؛ رساله‌ای در نفقات؛ رساله‌ای در ربا؛ رساله‌ای در رضاع؛ منتخب التواریخ و...[۶].
پانویس
منابع مقاله
- مهریزی، مهدی؛ درایتی، محمدحسین، «فقه فتوایی آخوند خراسانی»، قم - ایران، دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، معاونت پژوهشی، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، 1390ش.
- پایگاه مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی:
- جلالی، غلامرضا، «مشاهیر مدفون در حرم رضوی»، مشهد – ایران، آستان قدس رضوی، بنیاد پژوهش‌های اسلامی، 1386ش.
- پایگاه جماران‌نیوز: