فطری بودن دین

فطری بودن دین، تنظیم‌شده شش جلسه بحث و انتقاد استاد شهید مرتضی مطهری در انجمن اسلامی پزشکان در سال 1355، در موضوع «فطرت» است. محور بحث در این کتاب، فطری بودن دین است؛ لذا برای آنکه با سایر کتاب‌های استاد درباره فطرت اشتباه نشود، همین نام برای این کتاب انتخاب شده است؛ ضمن اینکه این عنوان در کتاب توسط استاد بارها تکرار شده است.

فطری بودن دین
پدیدآوران	مطهری، مرتضی (نويسنده)
ناشر	صدرا
مکان نشر	ایران - تهران ** ایران - قم
سال نشر	1398ش - 1440ق
چاپ	1
شابک	‎978-622-6789-01-1
موضوع	فطرت - جنبه‎های قرآنی - فلسفه و دین
زبان	فارسی
تعداد جلد	1
کد کنگره	6ف6م 216/5 BP
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

موضوع «فطرت» از نظر شهید مطهری، مادر معارف اسلامی و مبنای جهان‌بینی و ایدئولوژی اسلامی است؛ به همین جهت ایشان این موضوع را در چهار مقام مورد بحث قرار داده‌اند: در جمع معلمان و مربیان مدرسه نیکان تهران؛ در حوزه علمیه قم و در جمع برخی طلاب؛ در انجمن اسلامی پزشکان که کتاب حاضر را تشکیل می‌دهد و در جلسه‌ای موسوم به «جلسه یزدی‌ها». تاریخ هر چهار بحث به سال‌های 1355 تا 1357ش بازمی‌گردد.

گرچه موضوع هر چهار سلسله سخنرانی یکی است، ولی در هریک از آنها موضوعات فرعی و مطالب و بیان‌های جدید و بدیعی یافت می‌شود و سبک بحث در هرکدام به‌تناسب مستمعین متفاوت بوده است. در این کتاب مطالب جدید نسبت به سه کتاب دیگر فراوان است. همچنین معمولاً در پایان جلسه، پرسش و پاسخ انجام شده و همین پرسش‌ها افق‌های جدیدی را پیش روی استاد گشوده و بر غنای بحث افزوده است؛ ضمن اینکه نوع برخورد استاد با سؤالات، سعه صدر و روی گشاده ایشان را در مواجهه با نقد سخن نشان می‌دهد.

استاد، بحث در این اثر را با فطرت در قرآن و حدیث آغاز می‌کند و آیاتی از سوره‌های روم و بقره را در توضیح فطرت و عالم ذر و غیره می‌آورد و سپس از احادیث در این راستا کمک می‌گیرد و پس از آن، نقطه مقابل «فطری» را برای ما بیان می‌دارد و فطری بودن دین و اخلاق را شرح می‌دهد. در دو بخش بعدی درباره دریافت‌ها و گرایش‌های فطری انسان و رابطه فطرت با مسئله شناخت توضیح داده می‌شود و در بخش بعدی از عمومیت و ریشه کن نشدن، به‌عنوان دو دلیل بر فطری بودن دین یاد می‌شود. نظریات مخالف نظریه فطرت، فطری بودن دین و آیه ذر و مسئله علیت غایی، سه بخش پایانی کتاب را تشکیل می‌دهد.

منابع مقاله

مقدمه و متن کتاب.