سنن إبن ماجة
سنن ابن ماجه، نوشته محمد بن يزید قزوینی مشهور به ابن ماجه (207/209-273/275ق) یكى از شش منبع حدیثى اهل سنت (صحاح سته) است و خلیل مأمون شیخا در سه جلد، آن را پژوهش نموده و مصادر احادیث را از آثار اهل سنت استخراج کرده است.
| سنن إبن ماجة | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | ابن ماجه، محمد بن یزید (نويسنده) بوصیری، احمد بن ابی‌بکر (محشی) |
| عنوان‌های دیگر | تعلیقات مصباح الزجاجة في زوائد ابن ماجة |
| ناشر | دار المعرفة |
| مکان نشر | لبنان - بیروت |
| سال نشر | 1419ق - 1998م |
| چاپ | 1 |
| شابک | - |
| موضوع | احادیث احکام - احادیث اهل سنت - قرن 3ق. |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 4 |
| کد کنگره | 1419 /الف2س9 118 BP |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
شیخا درآغاز، شرحی از زندگی ابن ماجه نوشته است. سپس، متن ابن ماجه را با شیوۀ ویژه‌ای پژوهش نموده است؛ او دو نسخۀ خطی فرانسوی و دمشقی از متن را با هم مقابله کرده است؛ از «تعلیقات مصباح الزجاجة فی زوائد ابن ماجه» اثر بوصیری (متوفای 840ق) بهره گرفته است؛ متن را به روش‌های امروزی ویرایش کرده است؛ رسم الخط آیه‌های قرآن و حدیث‌های نبوی را برجسته کرده است؛ برای ضبط و تصحیح واژه‌ها از علامت [...] بهره‌گرفته است؛ افزوده‌های بر متن را در علامت /.../ نهاده است و احادیث را در سراسر کتاب شماره‌گذاری نموده است.
این شماره‌گذاری، به شیوۀ کتاب «تحفة الأشراف بمعرفة الأطراف» انجام شده است؛ بدین‌گونه که شماره حدیث‌های هر باب در کنار سلسله شماره‌های احادیث کتاب (مانند: 235/15) درج شده‌اند؛ همچنین، باب‌ها و کتاب‌های درون این مجموعه به دو شیوۀ برگرفته از کتاب‌های «المعجم المفهرس لألفاظ الحدیث النبوی الشریف» و «تحفة الأشراف» شماره‌بندی شده‌اند؛ شماره آیه‌ها و سوره‌های قرآن نیز در کنار آیه‌ها درج شده‌اند؛ حدیث‌های نبوی از کتاب‌های شش‌گانۀ بخاری، مسلم، ابوداود، ترمذی، نسائی و ابن ماجه استخراج علمی شده‌اند؛ بدین‌گونه که بر إسنادهای صحابه‌ای که بدون در نظر گرفتن لفظ حدیث، بر روایت‌کردن آن‌ها به روش کتاب تحفة الأشراف اتفاق نظر دارند، اعتماد شده است. البته این شیوه، با روش کتاب المعجم المفهرس سازگار نیست؛ چراکه، در آن کتاب به لفظ و نه به إسنادها توجه شده است؛ صفحه‌های نسخه خطی فرانسوی، به زبان عربی (مانند 8/20) شماره‌گذاری شده‌اند و این کار در نسخه خطی دمشقی به زبان فرانسوی (5\A)انجام شده است[۱]
شیحا همچنین، چگونگی بهره‌گیری از دو نسخه فرانسوی و دمشقی در تدوین این کتاب را توضیح داده است. [۲]
پانویس
منابع مقاله
- مقدمه محقق.