قرآن، کتاب اخلاق (1)

قرآن، کتاب اخلاق (1)، نوشته پژوهشگر معاصر، محمدتقی سبحانی‌نیا، 9 فضیلت اخلاقی (5 فضیلت اخلاقى فردى: عزّت نفس، توکّل، صبر، حیا و عفّت و 4 فضیلت اخلاقی اجتماعی: تواضع، مهربانی، خوش‌گمانی و عفو) را بر اساس ثقلین شرح داده است. این کتاب، جلد اول اثری دو جلدی است و رذائل اخلاقی در جلد دوم (که هنوز منتشر نشده است) مطرح خواهد شد.

قرآن، کتاب اخلاق (1)
پدیدآوران	سبحانی‌نیا، محمدتقی (نويسنده)
ناشر	مؤسسه علمی فرهنگی دار الحديث. سازمان چاپ و نشر
مکان نشر	ایران - قم
سال نشر	13سده
چاپ	1
زبان	فارسی
تعداد جلد	1
کد کنگره	/س2ق4 103/3 BP
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

هدف و روش

به گفته نویسنده، این‌ کتاب، کوششى در جهت شرح معارف اخلاقى قرآن با بهره‌گیرى از احادیث پیامبر(ص) و معارف اهل‌بیت(ع) و دیدگاه‌هاى مفسّران است و گستردگى آیات اخلاقى، نگارنده را بر آن داشت که از نظر موضوعى و انتخاب آیات، گزینشى عمل کند و در گام نخست، با تقسیم ویژگی‌ها و صفات اخلاقى به دو دسته فضایل و رذایل، ابتدا به بحث درباره برخى از مهم‌ترین فضایل اخلاقى بپردازد. او از قلمى ساده و روان استفاده کرده تا عموم جامعه بهره‌مند شوند.

ساختار و محتوا

نویسنده، مباحث کتابش را در 2 فصل سامان داده است:

1. «فضایل اخلاقى فردى»: به نظر نویسنده، اصلاح رفتار انسان با خود، بر اصلاح رفتار او در دیگر حوزه‌های رفتاری (یعنی رفتار با خدا، هم‌نوعان و طبیعت)، مقدم است. او نوشته است: انسان عفیف، چشم خود را از نگاه حرام، زبان خود را از درخواست ناپسند، شکم خود را از غذاى حرام، دست خود را از مال حرام و اندام جنسى خود را از رفتار جنسى حرام بازمى‌دارد.
2. «فضایل اخلاقى اجتماعى»: به نظر نگارنده، چهار فضیلت «فروتنى، مهربانى، خوش‌گمانى و بخشش»، از مهم‌ترین فضایل اخلاقى هستند که روابط اجتماعى انسان‌ها را به‌خوبى سامان مى‌بخشند و جامعه‌اى با بیشترین صفا و صمیمیت مى‌سازند؛ جامعه‌اى که چشمان هر بیننده‌اى را خیره مى‌سازد و زمینه شکل‌گیرى و تقویت بقیه سجایاى اخلاقى را نیز مهیا مى‌سازد. نویسنده با بیان اینکه اصل اولی در ارتباط با مؤمنان، خوش‌گمانی است، ولی در ارتباط با غیر مؤمنان یادآور شده است: خوش‌بینی به دشمن، مصداق بارزی از حماقت و سفاهت است.

مآخذ نگارنده

نویسنده، برای نگارش اثر حاضر از 96 کتاب فارسی و عربی (روایی، اخلاقی، تربیتی، تفسیری، کلامی، لغوی و...) استفاده کرده است.

تاریخ تألیف

هرچند زمان و مکان و سایر مشخصات پیدایش اثر حاضر تعیین نشده، ولی نویسنده مقدمه‌اش را در تاریخ تابستان 1392ش، به پایان رسانده است.

منابع مقاله

مقدمه و متن کتاب.