مبانی و روشهای تفسير قرآن

مبانی و روش‏های تفسیر قرآن، عنوان کتابی است یک جلدی از عباسعلی عمید زنجانی، پیرامون اصول و روش‌های تفسیر قرآن.

مبانی و روش‏های تفسير قرآن
پدیدآوران	عمید زنجانی، عباسعلی (نويسنده)
عنوان‌های دیگر	روش شناسی تفسیر قرآن
ناشر	وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی. سازمان چاپ و انتشارات
مکان نشر	ایران - تهران
سال نشر	1387ش
چاپ	6
شابک	‎978-964-422-050-0
موضوع	تفسیر - فن
زبان	فارسی
تعداد جلد	1
کد کنگره	‎‏/‎‏ع‎‏8‎‏م‎‏2‎‏ ‎‏1387 91/5 BP
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

چاپ حاضر، ششمین چاپ از این اثر و در واقع تکرار چاپ پنجم آن است.

در مقدمه چاپ پنجم، می‌خوانیم: هنگامی‌ که برای اولین بار جزوه درسی مبانی و روش‌های تفسیر قرآن را در سال‌های دهه چهل می‌نگاشتم، تصور نمی‌کردم روزی‌ این نوشته تنها کتاب مرجع در تبیین روش‌های تفسیری مورد توجه علاقه‌مندان و محققان قرار گیرد. چاپ کتاب در اوایل دهه شصت هرچند با تکمیل اضافات همراه بود، لکن در چاپ‌های بعدی نیاز به اصلاحات آشکار گردید و هر بار ناگزیر بر حجم مطالب کتاب افزوده شد. اینک که به دلیل کمیاب شدن نسخ چاپ چهارم کتاب، مدیریت محترم انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی درصدد تجدید چاپ برآمده لازم می‌دانم به این نکته اشاره کنم که به‌رغم تأکید فراوان در مقدمه کتاب، بر تفاوت آشکار شیوه‌ها و رویکردهای تفسیری با مبانی و روش‌های‌ تفسیری‌ هنوز هم مشاهده می‌شود که حتی برخی از نویسندگان نیز این دو را یکسان تلقی می‌کنند.

ابداع روش تفسیری‌ جامع که در پایان کتاب به‌عنوان نتیجه و حاصل همه مباحث در زمینه متدلوژی‌ قرآن آمده، در حقیقت برآوردی از تجمیع روش‌ها و به دست آوردن نقطه مشترک‌ها است. ممکن است به‌لحاظ نظری‌ هنگامی‌‌که مبانی و روش‌های تفسیری‌ مطرح می‌شود، موضع‌گیری‌ها متفاوت باشد، تا آنجا که صاحبان نظر همدیگر را نقد یا تخطئه نمایند، لکن در عمل چنین امری‌ دیده نمی‌شود. «نقلیون» از توجیه عقلی بهره می‌گیرند و «عقلیون» از نصوص استفاده می‌کنند. این روش تنها از باب جدل نیست، بلکه از نیاز پیچیده علمی سرچشمه می‌گیرد که عقل و نص از یکدیگر تفکیک‌ناپذیر بوده و مفسر را از آن دو گریزی نیست.

هرچند اصل این اثر به نوشته‌های چهل سال پیش بازمی‌گردد، درحالی‌که رشته علوم قرآنی در دانشگاه همانند سایر رشته‌های علمی که باید در جهت رفع نیازهای ضروری جامعه تبدیل به فناوری لازم گردد تحول اساسی می‌طلبد، باید گفت این اثر در این روزگار به‌مثابه خمیرمایه‌ای‌ است که باید توسط محققان به مفتاح فهم قرآنی در عصر حاضر و تصمیم و گسترش آن در میان همه کسانی که جستجوگر حقیقت در قرآنند، تبدیل گردد.

منابع مقاله

مقدمه چاپ پنجم کتاب.