قرآن و تفسیر عصری

قرآن و تفسیر عصری، نوشته قرآن‌پژوه معاصر سید محمدعلى ایازى (متولد مشهد 1333ش)، تفسیر معاصرانه قرآن را با توجه به نیازها و علوم زمانه می‌کاود و معانی و ویژگی‌های آن را می‌شناساند.

قرآن و تفسیر عصری
قرآن و تفسیر عصری
پدیدآورانایازی، محمدعلی (نويسنده)
عنوان‌های دیگرپژوهشی در نگرش عصری به قرآن، زمینه‌ها و نتایج آن
ناشردفتر نشر فرهنگ اسلامی
مکان نشرایران - تهران
سال نشر1378ش
چاپ2
شابک964-430-354-7
موضوعتفسیر - فن - تفاسیر
زبانفارسی
تعداد جلد1
کد کنگره
/الف9ق4 91 BP
نورلایبمطالعه و دانلود pdf

این کتاب بدون تقسیم به بخش و فصل، از محورهای اصلی ذیل تشکیل شده است:

  1. معنای تفسیر عصری[۱].
  2. برداشت‌های گوناگون از تفسیر عصری[۲].
    1. نفی پیش‌فهم‌ها و انتظارات[۳].
    2. مخالفت با تفسیر علمی[۴].
    3. رعایت سطح فهم مخاطبان عصر[۵].
    4. تفسیرهای التقاطی[۶].
    5. موافقت با تفسیر علمی[۷].
    6. اقناع مخاطب در تفسیر[۸].
  3. تفسیر عصرى در متون روایات.

ایازی می‌نویسد: در مجموعه روایات اهل‌بیت(ع) به کلماتى برخورد مى‌کنیم که نشان مى‌دهد: مسئله عصرى بودن تفسیر، تلقى جدیدى نیست و عصریت و واقعیت پدیده ضرورى است که باید متناسب با تحولات علمى و ذهنى روز انجام گیرد. امام علی(ع) کلامى دارد درباره قرآن: «هذَا القُرآن إِنَّما هُوَ خَطٌ مَستُورٌ بَينَ الَّدفَتَين، لا ينْطِقُ بِلِسانٍ وَ لا بُدّ لَه مِنْ تَرْجُمانٍ وَ إِنَّما ينْطِقُ عَنْهُ الرِّجال»؛ این کلامى است که در میان جلد پنهان است، با زبان سخن نمى‌گوید، بلکه نیازمند ترجمان و تفسیر است و انسان‌هایى خاص مى‌توانند از آن سخن بگویند؛ بنابراین اگر قرآن چنین است، نیازمند ترجمان و تفسیر است[۹].

  1. تفسیر عصرى از زبان قرآن‌پژوهان[۱۰].
  2. ضرورت گرایش به تفسیر عصرى و ابعاد آن[۱۱].
  3. پایه‌های دگرگونی در فهم[۱۲].
  4. تحولات مهمّ فکری در سیر تطور تفسیر[۱۳].
  5. عوامل گرایش به تفسیر عصری[۱۴].
  6. مخالفت با تفسیر عصری و پاسخ آن[۱۵].
  7. یادآوری‌ها در تفسیر عصری[۱۶].
  8. ویژگی‌های تفسیر عصری[۱۷].
    1. انتقال و توضیح شرایط عصر نزول[۱۸].
    2. پاسخ به نیازها[۱۹].
    3. نقد اندیشه دینی[۲۰].
    4. طراوت در عرضه[۲۱].
    5. پاسخ به شبهات[۲۲].
    6. تأکید بر بعد تربیتی و هدایتی[۲۳].
    7. روش تطبیق و مقایسه[۲۴].
    8. تفسیر علمی[۲۵].

نتیجه

سرانجام نویسنده بر این نکته تأکید دارد که همه منظور از تفسیر عصرى، تفسیر علمى نیست، بلکه یکى از ابعاد تفسیر عصرى، تفسیر علمى است و تفسیر علمى در این موضع تطبیق نظریات بر قرآن یا معتقد شدن به جامعیت علوم اولین و آخرین نیست؛ زیرا شأن قرآن بیش از هر چیز هدایت و رهبرى معنوى است[۲۶].

پانویس

  1. ر.ک: متن کتاب، ص26
  2. ر.ک: همان، ص37-47
  3. ر.ک: همان، ص37
  4. ر.ک: همان، ص39
  5. ر.ک: همان، ص42
  6. ر.ک: همان، ص43
  7. ر.ک: همان، ص45
  8. ر.ک: همان، ص45-47
  9. ر.ک: همان، ص48-49
  10. ر.ک: همان، ص52
  11. ر.ک: همان، ص64
  12. ر.ک: همان، ص73
  13. ر.ک: همان، ص93
  14. ر.ک: همان، ص110
  15. ر.ک: همان، ص161
  16. ر.ک: همان، ص175
  17. ر.ک: همان، ص181
  18. ر.ک: همان، ص182
  19. ر.ک: همان، ص185
  20. ر.ک: همان، ص186
  21. ر.ک: همان، ص188
  22. ر.ک: همان، ص189
  23. ر.ک: همان، ص190
  24. ر.ک: همان، ص191
  25. ر.ک: همان، ص194
  26. ر.ک: همان، ص198-199

منابع مقاله

مقدمه و متن کتاب.

وابسته‌ها