تعطير الأنام في تعبير المنام
تعطير الأنام في تعبير المنام تألیف شیخ عبدالغنی نابلسی حنفی (درگذشته 1143 ق)، ازجمله آثار قدیمی در تعبیر خواب است. در این مجلد، دو کتاب «منتخب الکلام فی تفسیر الاحکام» محمد بن سیرین (درگذشته 110 ق) و «کتاب الاشارات فی علم العبارات» خلیل بن شاهین ظاهری (درگذشته 873 ق) نیز ارائه‌شده است.
| تعطير الأنام في تعبير المنام | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | نابلسی، عبدالغنی بن اسماعیل (نویسنده)
ابن سيرين، محمد بن سيرين (نویسنده) ابن شاهين، خليل بن شاهين (نویسنده) |
| عنوان‌های دیگر | منتخب الکلام في تفسير الأحلام |
| ناشر | دار الفکر |
| مکان نشر | لبنان - بيروت |
| سال نشر | 1422ق. = 2002م. |
| چاپ | چاپ يکم |
| موضوع | خواب گزاري - متون قديمي تا قرن 14 |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | /ع4ن2 / 1088 BF |
کتاب، مجموعه سه کتاب از دانشمندان مشهور است که در نگارش آن‌ها از کتاب و سنت استفاده کرده‌اند و ذکر اسامی ایشان کافی است که خواننده به ارزش این کتب پی برد.[۱]
نویسنده تعطیر الانام در خطبه کتاب چنین می‌نویسد: تصمیم گرفتم که کتابی درزمینهٔ خواب و رؤیا به ترتیب حروف الفبا گردآوری کنم تا استفاده از آن برای همه‌کس آسان باشد. کتابی از ابن غنام دیدم که به این شیوه نوشته‌شده اما مختصر است و عطش اهل فهم را برطرف نمی‌کند. لذا از خداوند تعالی بر اتمام این تصمیم استعانت جستم... و نامش را «تعطیر الانام فی تعبیر المنام» گذاشتم ... و به شیوه نویسندگان بزرگ در این علم، آن را با مقدمه مختصری آغاز کردم.[۲]
نابلسی کتاب خود را با دیباچه‌ای شیرین و هوشمندانه آغاز کرده است. روش او در تأویل خواب، واقع‌بینانه و در اساس، شبیه تأویل متون و نمادها و نشانه‌های عینی است.[۳]
«منتخب الکلام فی تفسیر الاحکام» ازجمله آثار ابن سیرین است که با این عبارت آغازشده که آنچه مبتدی به آن احتیاج دارد آن است که بداند همه آنچه در خواب‌دیده می‌شود مشتمل بر دو قسم است: قسمی از خداوند متعال و قسمی از شیطان، چراکه رسول (ص) فرموده‌اند: «الرؤیا من الله و الحلم من الشیطان».[۴] این کتاب در پنجاه‌ونه باب و در هر باب موضوعات مشابهی مطرح‌شده است؛ به‌عنوان‌مثال در باب 35 این کتاب به خواب دیدن پرندگان وحشی و اهلی و دریایی و سایر پرندگان و وسایل صید و شکار تأویل شده است.[۵]
«کتاب الاشارات فی علم العبارات» در هشتاد باب و هر باب در چند فصل تنظیم‌شده است. نویسنده پیش از ورود به ابواب کتاب، فصلی را به توضیح ادله‌ای اختصاص داده که ریشه علم رؤیا را در شریعت دانسته‌اند. همچنین در فصل دیگری به معرفی رؤیا و مجاری و قوت و ضعف آن پرداخته است. در نگارش این کتاب از کتب متقدم مانند «الاصول» دانیال حکیم، «التقسیم» امام جعفر صادق(ع)، «الجوامع» محمد بن سیرین، «الدستور» ابراهیم کرمانی و مانند آن استفاده‌شده است.[۶]
پانویس
منابع مقاله
- مقدمه ناشر و خطبه کتاب.
- رضوی، سید مسعود؛ «کرشمه رؤیا؛ تعبیر خواب و بررسی کتاب تعطیر الانام فی تعبیر المنام اثر نابلسی»، اطلاعات حکمت و معرفت، بهمن 1393، سال نهم، شماره 11، ص 64 تا 66.