البدايع في علوم القرآن
البدائع في علوم القرآن کتابى است كه ديدگاههاى ابن قيم جوزى در موضوع علوم قرآنى را گرد آورده است.
| البدایع فی علوم القرآن | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | محمد، یسری سید (محقق) ابن قیم جوزیه، محمد بن ابی‌بکر (نویسنده) |
| ناشر | دار المعرفة |
| مکان نشر | بیروت - لبنان |
| سال نشر | 1427 ق |
| چاپ | 2 |
| شابک | 9953-429-26-x |
| موضوع | قرآن - علوم قرآنی |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | BP 69 /الف2ب4 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
در مقدمه اين كتاب ابتدا به تعريف اصطلاح«علوم قرآنى» پرداخته شده و از علوم گوناگونى كه ذيل اين علم مندرج است نام برده شده است.همچنين از موضوعاتى چون كتابت وحى، خاستگاه اصطلاح«علوم قرآنى»، آثار مستقلى كه در اين موضوع به نگارش درآمده، روش ابن قيم در تفسير و مهمترين قواعد روش تفسيرى وى، عرف قرآن، ابن قيم و تفسير علمى، شرح حال ابن قيم، مكتبۀ ابن قيم و غيره در مقدمه سخن گفته شده است.
پس از بيان مقدمه‌اى طولانى، محقق به بيان موضوعات علوم قرآنى ذيل با استفاده از آثار ابن قيم مى‌پردازد:ضرورت وحى و مراتب آن، فرق بين الهام، وحى و تحديث، قلم تعبير رؤيا، نزول قرآن كريم، اسباب النزول و مثال‌هایى دراين‌باره از سور قرآنى، مكّى و مدنى و مثالهاى هريك، جمع و گردآورى قرآن، نويسندگان و كاتبان وحى، مصحف عثمان، قرائات چندگانه قرآن، فواتح السّور و دلالتهاى آنها، مقاصد آيات و سور قرآن، أمثال و ارزش و حكمت وجود آن در قرآن، محكم و متشابه، ناسخ و منسوخ و حكمت نسخ در قرآن، استدلال و برهان در قرآن، استدلال به آيات آفاقى و انفسى بر وجود خداوند، مقاصد برخى الفاظ قرآنى، تفسير و تأويل قرآن، تفسير به رأى، تفسير قرآن به سنت نبوى، فضائل القرآن، کیفیت تدبّر در قرآن و...
ساختار
كتاب مشتمل بر مقدمه‌اى مفصل به قلم محقق كه خود داراى هفت فصل است و نيز موضوعات ذيل مى‌باشد:
مقدمة: فصل:علوم القرآن و الرد على الشبهات.فصل: في منهج ابن القيم في التفسير.
فصل: موقف ابن القيم من الاسرائيليات.فصل: في ترجمة الامام ابن القيم.
فصل: مكتبة ابن القيم.فصل: مؤلفات ابن القيم...فصل:الفوائد المشوق الى علوم القرآن.
عناوين كتاب: ضرورة الوحى، قلم تعبير الرؤيا، نزول القرآن الكريم، جمع القرآن الكريم، القرائات، فواتح السور، مقاصد السور و الآيات، الأمثال في القرآن الكريم، المحكم و المتشابه، في الناسخ و المنسوخ، الاستدلال في القرآن الكريم، من أساليب القرآن الكريم، القرآن الكريم محكمه جامع، تقديم بعض الكلام على بعض، دخول الشرط على الشرط، الروابط بين الجملتين، القسم في القرآن، ألفاظ القرآن و مقاصدها.بعض الفاظ القرآن و مقاصدها كالطبع و الختم و...، تفسير القرآن و تأويله، التفسير بالرأى، من فوائد الإخبار عن المحسوس الواقع، تفسير القرآن بالسنة، فضائل القرآن، آداب القرآن الكريم، تدبر القرآن و كيفية ذلك.
در پایان هم فهرست مطالب كتاب درج گرديده است.
نسخه شناسى
كتاب حاضر توسط آقاى سيرى السيّد محمد فراهم آمده و به زبان عربى نگارش يافته و در قطع وزيرى با جلد گالينگور در 496 صفحه برای بار دوم در سال 1427 ه2006/م توسط انتشارات «دار المعرفة للطباعة و النشر و التوزيع» بيروت، منتشر شده است.