المنهاج في شرح جمل الزجاجي
المنهاج في شرح جمل الزجاجي، شرحی مفصل بر کتاب «جمل» عبدالرحمان بن اسحاق زجاجى (340ق) درباره علم صرف و نحو به زبان عربی است که یحیی بن حمزه علوی (749ق) آن را نوشته و هادی عبدالله ناجی، پژوهش و تحقیق این اثر را انجام داده است.
| المنهاج في شرح جمل الزجاجي | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | موید، یحیی بن حمزه (نويسنده)
ناجی، هادی عبدالله (محقق) زجاجی، عبد الرحمان بن اسحاق (نويسنده) |
| عنوان‌های دیگر | الجمل. شرح |
| ناشر | مکتبة الرشد ناشرون |
| مکان نشر | عربستان - ریاض |
| سال نشر | 1430ق |
| چاپ | 1 |
| شابک | - |
| موضوع | زبان عربی - نحو - زجاجی، عبد الرحمان بن اسحاق، - 337ق. الجمل - نقد و تفسیر |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 2 |
| کد کنگره | /ز3 ج8028 6151 PJ |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
این کتاب، با تحقیق هادی عبدالله ناجی ، رساله دکترای زبان و ادبیات عربی وی، زیر نظر دکتر حاتم صالح ضامن، از دانشکده ادبیات دانشگاه بغداد، در سال 1999م است[۱].
«المنهاج»، اثری نفیس، در زمره دیگر شروح «جمل» است؛ اگر که بر آنها به‌خاطر زیادی مطالب نحوی و جمع آرای علما و نظم و ترتیب آن و نداشتن مطالب استطرادی، برتری نداشته باشد[۲].
این اثر در دو باب عرضه شده است: باب اول: بررسی و پژوهش کتاب؛ باب دوم: متن تحقیق‌شده کتاب.
باب اول، دارای یک تمهید و دو فصل است: در تمهید، زندگی سیاسی و فکری در عصر مؤلف، به‌اختصار و در فصل اول، زندگی‌نامه وی، بیان شده است.
فصل دوم، مشتمل است بر بیان:
- روش شرح و نشانههای آن و کیفیت شرح؛
- مذهب نحوی مؤلف؛
- مصادر و منابع؛
- نسخه خطی؛
- روش تحقیق.
بعضی از کارهای مهمی که در تحقیق متن، انجام شده است:
- مستندسازی آرای نحوی و صرفی؛
- مستندسازی شواهد، با مراجعه به کتاب‌های قرائات، معانی، اعراب و تفسیر قرآن و احادیث نبوی و لغت و دیوان‌های شعری[۳].
پانویس
منابع مقاله
آغاز و مقدمه.