شرح المفصل
شرح المفصل، عنوان اثری است 4 جلدی به زبان عربی از موفق‌الدین بن علی بن یعیش نحوی (متوفی 643ق)، معروف به ابن صانع و ابن یعیش با موضوع ادبیات عرب (نحو). نویسنده در این اثر به شرح و تفسیر کتاب «المفصل في النحو» محمود بن عمر زمخشری پرداخته است. المفصل في النحو، از کتاب‌های مهم در ادبیات عرب است. تحقیق اثر و شرح شواهد آن با احمد سید احمد و مراجعه و وضع فهارس فنی‌اش با اسماعیل عبدالجواد عبدالغنی بوده است.
| شرح المفصل | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | ابن صائغ، یعیش بن علی (نويسنده)
احمد، احمد علی (محقق) عبدالغنی، اسماعیل عبدالجواد ( مصحح) زمخشری، محمود بن عمر ( نويسنده) |
| عنوان‌های دیگر | المفصل. شرح |
| ناشر | المکتبة التوفیقیة |
| مکان نشر | مصر - قاهره |
| سال نشر | 13سده |
| چاپ | 1 |
| شابک | - |
| موضوع | زبان عربی - نحو - زمخشری، محمود بن عمر، ۴۶۷ - ۵۳۸ق. المفصل فی النحو - نقد و تفسیر |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 4 |
| کد کنگره | /ز8 م7022 6151 PJ |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
از امتیازات این شرح، کثرت نقل قول‌ها و استدلالات و تنوع این موارد و همچنین چیدمان و ترتیب مناسب و بیان خوب مطالب توسط نویسنده است[۱].
ابن یعیش در مقدمه کتاب در معرفی آن و دلیل نگارشش چنین می‌نویسد: کتاب «المفصل» زمخشری کتابی جلیل‌القدر و مهم است؛ چراکه فصول اصلی علم نحو را جمع و با الفاظ مجمل بیان کرده است و ازاین‌رو تحصیل آن برای طالبان علم، آسان است، اما برخی موارد در این کتاب دربردارنده الفاظی غریب و مغشوش است که فهمش مشکل است و همچنین گاه با الفاظی مجمل در آن برخورد می‌کنیم یا مواردی که خالی از دلیل و مهملند و درک آنها دشوار است. وی سپس در نگارش کتابی که مشکلات کتاب زمخشری را شرح دهد، مجملاتش را بیان کند و ادله و شواهد هر حکمی را ذیل آن بیان نماید، استخاره زده و شروع به نگارش این اثر کرده است. مدتی به دلایل مختلفی که در مقدمه ذکر کرده، تکمیل نگارش این اثر به تأخیر افتاده، اما نهایتا با حمایت‌های حاکم زمان خویش، نگارش اثر را به پایان برده است[۲].
پانویس
منابع مقاله
مقدمه محقق و خطبه شارح.