الكناش في النحو و التصريف
الكناش في النحو و التصريف، نوشته اسماعیل بن علی ابوالفداء (672-732ق) درباره صرف و نحو به زبان عربی است که کار تحقیق و تصحیح آن را جوده مبروک محمد انجام داده است.
| الكناش في النحو و التصريف | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | ابو الفداء، اسماعیل بن علی (نويسنده) محمد، جودة مبروک (محقق) |
| ناشر | مکتبة الآداب |
| مکان نشر | مصر - قاهره |
| سال نشر | 1426ق - 2005م |
| چاپ | 2 |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 2 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
این کتاب، یکی از کتاب‌های ابوالفداء است که محفوظ مانده و ارزش آن برمی‌گردد به اینکه تنها کتاب نحوی است که از تألیفات ابوالفداء، به دست ما رسیده و دیگر کتب نحوی وی، مفقود شده‌اند. مبالغه نیست اگر گفته شود: این کتاب، جامع و شامل همه قضایا و ابواب نحو و تصریف است و عالی بودن آن، در روشی که مؤلف به آن ملتزم است، نهفته است. مؤلف، کتاب را به چهار قسم اسم، فعل، حرف و مشترک، تقسیم کرده و همان روش زمخشری در «مفصل» و ابن حاجب در «کافیه» را اخذ کرده است[۱].
این کتاب، در واقع جزء دوم پایان‌نامه کارشناسی ارشد محقق است که با مراجعه و تحقیق و تنقیح جدید، آن را عرضه کرده است[۲].
کارهایی که محقق، در زمینه تحقیق و پژوهش این اثر انجام داده است:
- شرح زندگی ابوالفداء؛
- بیان ارزش کتاب؛
- بیان اسلوب مؤلف در تعلیل نحوی و تأثیرپذیری وی از پژوهش‌های فلسفی و منطقی؛
- تحقیق در تاریخ کتاب و معنی کلمه کناش؛
- تحقیق نسخه خطی و ایجاد نص تحقیق‌شده و فهرست‌ها[۳].
الکناش، کتابی است با اثری عظیم و فایده‌ای کثیر که مؤلف آن توانسته، فکر نحوی خود را در آن، به ودیعه بگذارد و خلاصه معارف عصر خویش را در آن، تفسیر کند و جامع علوم بسیاری است، لکن، همه این کتاب یافت نشده است[۴]. الکناش، عبارت از هفت کتاب است:
- فی النحو و التصريف؛
- في الفقه؛
- في الطب؛
- في التاريخ؛
- في الأخلاق و السياسة و الزهد؛
- في الأشعار؛
- في فنون مختلفة.
ولی محقق، غیر از جزء اول آن (في النحو و التصريف)، از بقیه، اطلاعی پیدا نکرده است[۵].
پانویس
منابع مقاله
مقدمه چاپ اول و الدراسه.