إرشاد الساري لشرح صحيح بخاري
إرشاد الساری لشرح صحیح بخاری، نوشته ابوالعباس شهاب الدین، احمد بن محمد بن ابوبکر قسطلانی(924-851ق) است که شرحی بر کتاب صحیح بخاری یا «جامع مسند صحیح مختصر از مسائل رسول الله(ص)» اثر ابوعبدالله محمد بن اسماعیل بخاری(256-194ق) است این شرح در دوازده جلد چاپ شده است.
| إرشاد الساري لشرح صحيح بخاري | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | قسطلانی، احمد بن محمد (نويسنده)
عطار، صدقی جمیل (مصحح) بخاری، محمد بن اسماعیل (نويسنده) |
| عنوان‌های دیگر | الجامع المسند الصحیح المختصر من امور رسول الله صلی الله علیه و سلم وسننه و أیامه ** صحیح بخاری. شرح |
| ناشر | دار الفکر للطباعة و النشر و التوزیع |
| مکان نشر | لبنان - بیروت |
| سال نشر | 1431ق - 2010م |
| چاپ | 1 |
| شابک | - |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 12 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
ارشاد الساری، از کتاب‌های تحقیقی و مرجع در دانش فقه الحدیث شمرده می‌شود چراکه، کتاب صحیح بخاری را -که نزد اهل سنت، صحیح‌ترین کتاب‌ها پس از قرآن است[۱]- شرح کرده است. او به شرح مفردات پرداخته است. همچنین، در آنچه که از یک حدیث برداشت می‌کند، به اقوال و آرای علما و فقیهان توجه و اعتماد کرده است. او متن کتاب بخاری را حرف به حرف و کلمه به کلمه در اثرش با توجه به نسخۀ «امام یونینی» درج کرده است. این کتاب در فهم معانی عناوین بخاری تلاش کرده است و سرشار از نکته‌های طلایی لغوی، نحوی، اعرابی، بلاغی و استنباط‌های فقهی است و سخنان بزرگان دانش رجال، حدیث و لغت را -که برگرفته از کتب سته اهل سنت است- دربردارد.[۲]
قسطلانی در مقدمه‌اش از فضیلت و شرف قدیمیان و متأخران اهل حدیث سخن گفته و از نخستین کسی که حدیث را گردآوری نموده و از کسانی که این سنت نیکو را دنبال کرده‌اند، یادکرده است. او بحث کوتاه، لطیف، جامع و گلچین‌شده‌ای از فایده‌های اصطلاح‌های حدیثی و انواع، کیفیت یادگیری، اداء و نقل احادیث در نزد اهل حدیث آورده است. همچنین، ویژۀ صحیح بخاری از کتابت و حفظ آن تا رجحانش بر منابع روایی دیگر سخن گفته و پاسخ منتقدان بخاری را داده است. او از رجال سندها و تراجم آنان نیز بحث کرده و در پایان، به شرح زندگی و حالات بخاری پرداخته است.[۳]
قسطلانی در شرخ خود در کنار اعتماد بر مصدرهای گوناگون، بیشتر نقل قول‌ها را از سه محدث بنام،(کرمانی، ابن حجر و البدر العینی) آورده است تا جایی که ولی الدین دهلوی درباره‌اش می‌گوید: و از بزرگترین نوشته های او این شرح «ارشاد الساری» است که خلاصه‌ای از دو کتاب «فتح الباری» و «شرح الکرمانی» را در آن آورده است.[۴]
پانویس
منابع مقاله
- مقدمه کتاب
- متن کتاب.
- طباطبایی، محمدکاظم، «آشنایی با تاریخ و منابع حدیث» قم، مرکز نشر هاجر، 1393(ش).
- دهلوی، عبدالعزیز بن ولی الله، «بستان المحدثین فی بیان کتب الحدیث و أصحابها الغر المیامین»، تعریب: محمد أکرم الندوی، نشر: دار الغرب الاسلامی من تصویر الطیماوی.