النور المنجي من الظلام
النور المنجي من الظلام: حا‌شيه مسلک الأفهام عنوان حواشی 2 جلدی محمد بن علي بن أبو جمهور احسایي(اوائل قرن دهم-838ق) است بر کتاب «مسلک الافهام فی علم الکلام» خودش که به زبان عربی و در موضوع فلسفه، کلام، و تصوف نگاشته شده است.
| النور المنجي من الظلام | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | ابن ابی‌جمهور، محمد بن زین‌الدین (محشی) یحیی‌‌پور فارمد، رضا (محقق) |
| ناشر | جمعية إبن أبي جمهور الأحسائي لإحياء التراث |
| مکان نشر | لبنان - بیروت |
| سال نشر | 1434ق. = 2013م. |
| چاپ | چاپ یکم |
| شابک | 978-614-426-140-8 |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 2 |
| کد کنگره | الف2 م5032 / 210/6 BP |
ابن ابی‌جمهور احسایی از اندیشمندان شیعی است که کوشید جریان‌های فکری روزگار خود مانند کلام معتزلی و اشعری، حکمت مشایی و اشراقی، و تصوف را تلفیق کند. ابن ابی‌جمهور رساله‌ای روشمند با عنوان مسلک الأفهام فی علم الکلام را به نگارش درآورد. سپس حاشیه‌ای با عنوان النور المنجی من الظلام بر آن به نگارش درآورد که کتاب حاضر است. او سرانجام، شرحی را در تکمیل النور المنجی بر آن، با عنوان «مجلی مرآة المنجی فی الکلام و الحکمتین و التصوّف» نگاشت که به اختصار آن را المجلی می‌گویند. کتاب المجلی ابن ابی جمهور شاهکار وی به شمار می آید. در بخش فلسفه وی بیش از همه از رسائل الشجرة الالهیة نوشتهء شهرزوری بهره گرفته است. در بخش عرفان، در سراسر مجلی از نوشته‌های سید حیدر آملی استفاده کرده است. برخی آثار دیگر که وی در مجلی استفاده کرده است عبارتند از: شرح نهج‌البلاغة میثم بحرانی، فتوحات مکیة و فصوص الحکم ابن عربی، مفتاح الغیب صدر الدین قونوی.[۱]
در مقدمه کتاب درباره آن می‌خوانیم: کتاب مجلی مرآة المنجی شیخ محمد بن ابی جمهور احسائی، دانشنامه‌ای است عقایدی، فلسفی و عرفانی که نویسنده کوشیده از لابلای مطالب آن، شیوه‌ای نوین در طرح آرای عقایدی متنوع ابداع کند؛ او در این شیوه، به جای اینکه تنها به یکی از منابع شریعت و حقیقت و طریقت، اخذ کند، به تطبیق و تألیف میان این سه منهج پرداخت؛ این مناهج و منابع به عبارت دیگر همان وحی(قرآن و سنت) و عقل(برهان) و کشف و شهود باطنی(عرفان) است. وی در راستای این کار به این نتیجه رسید که این مناهج سه‌گانه چیزی جز نامهای مترادفی نیستند که بر یک حقیقت واحده _که همان حقیقت شرع محمدی(ص) باشد_ دلالت دارند.[۲]
محقق اثر در مقدمه‌ای طولانی در علم کلام، مبادی و مسائل، مذاهب و مدارس، تاریخچه، بررسی اوضاع فرهنگی، سیاسی قرن نهم، سیره و روش ابن ابی جمهور، اندیشه و تالیفات وی را بررسی می‌نماید و ضمن آن بیان می‌دارد که نسخه مستقلی از نور المنجی در دست نبود و کتاب حاضر برگرفته از کتاب مجلی می‌باشد.[۳]
پانویس
منابع مقاله
- مقدمه کتاب در جلد اول.
- بی‌نا، «روایت رویدادها: خبر»، نشریه کتاب ماه دین، اسفند 1388 - شماره 149 (9 صفحه - از 100 تا 108)https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/781126/