الفقه الإسلامي و أدلته
الفقه الإسلامي و أدلته، نوشته وهبه زحیلی(1394-1311ش)، فقیه، اصولی، حقوق‌دان و مفسر شافعی‌مذهب است. این اثر، فقه تطبیقی در مذهب‌های چهارگانه اهل سنت بوده و دیدگاه‌های امامیه، زیدیه و اباضیه را نیر دربردارد. زحیلی یک دوره کامل مبحث‌های فقهی را (از طهارت و نماز تا میراث) در هشت جلد عرضه کرده است.
| الفقه الإسلامي و أدلته | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | زحیلی، وهبه (نويسنده) |
| عنوان‌های دیگر | الـشامل للادله الشرعیه و الآراء المذهبیه و اهم النظریات الفقهیه و تحقیق الاحادیث النبویه و تخریجها و فهرسه ألفبائیة للموضوعات و أهم المسائل الفقهیة |
| ناشر | دار الفکر |
| مکان نشر | سوریه - دمشق |
| سال نشر | 1409ق - 1989م |
| چاپ | 3 |
| شابک | - |
| موضوع | فقه اهل سنت - قرن 14 |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 8 |
| کد کنگره | /ز3ف7 170 BP |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
او، نگاهی عام به فقه داشته و آن را دانش حقوقی کاربردی برای آینده جهان اسلام می‌داند. زحیلی برای کاربرد دانش فقه در قانون‌گذاری و در این زمانه، که وحی و نبوت در دسترس مسلمانان نیست، تسامح را در بهره‌گیری از مذهب‌های فقهی روا دانسته و تجویز می‌کند، چراکه فقه یک مذهب، فقه همه شریعت اسلام نیست. او بر این باور است که به هنگام وضع قانون، بایسته است که هر کدام از آرای فقهی که مصلحت مردم را بیشتر تأمین کند و با تطورها و عرفهای درست زمانه سازگاری بیشتری داشته باشد، اخذ شود. بدین‌گونه است که مقصدهای کلی شریعت در کنار مصلحت مردم رعایت خواهد شد. البته، نباید در این کار، (بدانگونه که برخی، اجرای حدود و عقوبات شرعی را در جامعه‌ای که از حقیقت اسلام دور مانده است، دنبال کرده و آن‌ها را بر مردم تحمیل می‌کنند)، جوهر و مضمون حقیقی دین رها گردیده و به ظواهر آن پرداخته شده و اصل انگاشته شود. زحیلی چشم‌انداز خوبی را برای اسلام و فقه در آینده جهان اسلام می‌بیند و از اینکه برخی از قوانین مدنی و جنایی اسلام به یاری قوانین موضوعۀ امروزی آمده‌اند، خشنود است.[۱]
روش زحیلی در تألیف کتاب این‌گونه است که: وی فقه شریعت را با تکیه بر قرآن، سنت و دلیل عقلی استنباط می‌کند و فقط به فقه سنت بسنده نمی‌نماید. او این کتاب را با نگاه فقه مقارن میان مذهب‌های چهارگانه اهل سنت و برخی مذاهب دیگر نوشته و از منابع دست اول هریک از این مذهب‌ها بهره گرفته است. او دقت زیادی در ارزیابی و نقل حدیث‌ها نموده و احکام فقهی هر مسأله‌ای از هر مذهب را بیرون آورده و بروشنی بیان کرده است، تا نیاز مقلدان برآورده شود. در این کتاب به مسائل مبتلابه پرداخته شده است و از آن‌ها که در جامعه امروز بشری جای ندارند (مانند احکام بردگان)، پرهیز گردیده است. همچنین، از میان آرای فقهی، آرای اکثر یا جمهور فقیهان ترجیح داده شده اند (مگر آن‌هایی که با زندگی امروزین سازگار نباشند و یا امروزه، نزد هیچ مجتهدی رجحان نداشته باشند) به گونه‌ای که هر مقلدی بتواند به هنگام ضرورت یا نیاز و یا چنانچه عذر دارد، از آن بهره ببرد.
این کتاب از سادگی اسلوب، روانی کلام، ذکر مثال، تناسب با فهم امروزه، و با آوردن رأی برتر از هر مذهب برخوردار است. ضمن اینکه بحث‌هایی از موضوع‌های تازه در زندگی مردم را نیز دربردارد.[۲]
پانویس
منابع مقاله
- مقدمه کتاب