الکناية في البلاغة العربية

الکناية في البلاغة العربية، اثر بشیر کحیل، کتابی است پیرامون صناعت کنایه و چگونگی پیدایش، رشد و نقش آن در بلاغت عربی.

الکناية في البلاغة العربية
پدیدآوران	کحيل، بشير (نويسنده)
ناشر	مکتبة الآداب
مکان نشر	مصر - قاهره
سال نشر	1425ق - 2004م
چاپ	1
شابک	‎977-241-587-9
زبان	عربی
تعداد جلد	1
کد کنگره	/ک9ک3 2033 PJA
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

تلاش برای بررسی و تبیین میراث بلاغی، هنوز هم گهگاه بسیاری از اسرار زیبایی‌شناختی و هنری آن را که مربوط به برخی از وسایل و ابزار تصویری آن است، آشکار می‌کند که مهم‌ترین آن، استفاده از تعابیر کنایی، در اشکال مختلف و ابعادی است که بر صناعت کنایه، دلالت می‌کند و شکی نیست که کنایه، هنوز جایگاه ممتاز خود را در میان انواع استعاره و تعابیر مجازی، حفظ کرده است؛ به‌ویژه به‌واسطه منحصربه‌فرد بودن آن با ساختار دوگانه معنایی که حقیقت و مجاز را هم‌زمان در هم می‌آمیزد.

نویسنده به دلیل اهمیت مذکور موضوع کنایه و مباحث مربوط به آن، از دو بعد تاریخی و فنی، در دو باب به شرح ذیل، به بررسی و بحث پیرامون این صنعت مهم در علم بلاغت، پرداخته است: در باب نخست، به‌منظور ارائه بحثی تاریخی پیرامون صنعت کنایه، از زمان پیدایش این صناعت تا دوران حاضر، به بررسی اسلوب کنایی و چگونگی پیدایش و توسعه آن پرداخته شده و به این موضوع اشاره شده است که این صناعت در میان زبان‌شناسان و مفسرینی مانند خلیل بن احمد فراهیدی، سیبویه، فراء، ابوعبیده و... بسیار مورد استفاده قرار گرفته است؛ به‌طوری‌که قابلیت و امکان ردیابی این موضوع، تا حدود قرن چهارم هجری به‌خوبی امکان دارد.

در بخشی از این باب، ضمن بررسی تحولات به‌وجودآمده در بحث کنایه تا قرن پنجم و ششم و مباحثی که بلاغیون در رابطه با تعریف کنایه، تقسیم‌بندی‌ها و فصاحت آن افزوده‌اند و نیز تحولاتی که بر اساس علومی مانند منطق و فلسفه در آن پدید آمد، به تلاش‌های دانشمندان قرن هفتم تا نهم در مباحث کنایی، اشاره شده است؛ دوره‌ای که شاهد گسترش و عمق تحقیقاتی هستیم که به تبلور دو مکتب کلامی (سکاکی و پیروان او) و ادبی (عبدالقاهر جرجانی، ابن اثیر و شاگردان آنها) انجامید.

در باب دوم کتاب، به مبحث کنایه از جهات فنی، نگریسته شده و فصول آن، بر اساس بررسی کنایه به‌عنوان یک صورت ادبی که به تجسیم معانی به شکل مادی و حسی می‌پردازد، تقسم‌بندی شده است.

منابع مقاله

مقدمه.