درسنامه آشنایی با کشورهای اسلامی
درسنامه آشنايى با کشورهاى اسلامى، با همکارى جمعى از پژوهشگران مرکز تحقيقات استراتژيک زير نظر دکتر حسن روحانى گردآورى شده است.
| درسنامه آشنایی با کشورهای اسلامی | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | جمعی از پژوهشگران مرکز تحقیقات استراتژیک (نویسنده) روحانی، حسن (زير نظر) |
| ناشر | مشعر |
| مکان نشر | تهران - ایران |
| سال نشر | 1389 ش |
| چاپ | 1 |
| شابک | 978-964-540-234-9 |
| موضوع | کشورهای اسلامی |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | DS 35/6 /د4* |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
ساختار
کتاب، مشتمل بر دو مقدمه از ناشر و نویسنده و متن اثر در دو بخش است. بخش اول مشتمل بر دو درس و بخش دوم مشتمل بر نوزده درس است. هر درس با ذکر اهداف آموزش آغاز و پس از تبيين مباحث با نگارش خلاصه درس و خودآزمايى به پايان رسيده است.
گزارش محتوا
مجموعه حاضر که بنا به سفارش معاونت آموزش و پژوهش بعثه مقام معظم رهبرى و با تلاش تنى چند از محققین مرکز تحقيقات استراتژيک تهيه و تنظيم شده است، کوششى در جهت فراهم ساختن زمينه‌هاى آشنايى هرچه بيشتر با مسلمانان برخى از کشورهاى مهم جهان اسلام مى‌باشد. لازم به ذکر است که در اين مجموعه تلاش شده است تا به‌طور ساده و روان برخى اطلاعات ضرورى در اين زمينه در اختيار خوانندگان محترم قرار گيرد[۱]
در بخش اول کتاب، سياست‌هاى خارجى و جهان اسلام مورد بررسى قرار گرفته است. در درس اول، سياست جهان سلطه در رابطه با اسلام و کشورهاى اسلامى (طرح خاورميانه بزرگ: نقشه راه آينده آمريکا براى منطقه) و در درس دوم، مواضع نظام جمهورى اسلامى ايران در ارتباط با جريان‌هاى مختلف موجود در کشورهاى اسلامى تبيين شده است.
نویسنده در انتهاى درس اول چنين نتيجه‌گيرى مى‌کند که: «اهداف آمريکا و غرب، نه ايجاد اصلاحات و تغييرات مردمى حقيقى و دموکراتيزه کردن مناطق اسلامى (خاورميانه و شمال آفريقا)، بلکه ليبراليزه کردن و تغيير انگاره‌هاى قومى و دينى و گفتارها و رفتارهاى متناسب با آن که در اين جوامع موجود است، به قواعد و هنجارهاى ليبراليستى و هم‌سو با غرب، مى‌باشد»[۲]
در درس دوم، گروه‌ها و احزاب مهم جهان اسلام به دو دسته کلى قابل تقسيم هستند:
الف)- گروه‌ها و احزاب اسلام‌گرا (مذهبى)؛
ب)- گروه‌ها و احزاب غير آن.
از سازمان‌هاى اسلامى که داراى رابطه تعريف‌شده‌اى با جمهورى اسلامى ايران هستند، مى‌توان حزب الله لبنان را نام برد. از گروه‌هايى که چنين رابطه تعريف‌شده‌اى ندارند، دو گروه بزرگ و بااهميت اخوان المسلمين و القاعده مى‌باشد. حزب الله، خود يک سازمان شيعى و پيرو ولى فقيه است که منبع فرهنگ خود را قرآن و سنت معصومين(ع) و فتاواى مراجع تقليد زمان اعلام مى‌کند. حزب الله معتقد به لزوم ريشه‌کنى و نابودى اسرائيل و ضرورت اتحاد مسلمانان و پيروى علماى اسلام از انديشه‌هاى امام خمينى است.
القاعده گروهى سياسى - نظامى با شيوه‌هاى مبارزاتى خشونت‌آميز و تروريستى و ماهيت ظاهراً ضد آمريکايى و ضد غربى مى‌باشد. مذهب مورد نظر القاعده وهابيت است.[۳]
در بخش دوم کتاب، کشورهاى عربستان، عراق، شيخ‌نشين‌هاى حاشيه جنوبى خليج فارس، ترکيه، فلسطين، لبنان، سوريه، مصر، الجزاير، مراکش، تونس، افغانستان، پاکستان و هندوستان معرفى شده‌اند. درباره هر کشور معمولاً موقعيت جغرافيايى و طبيعى، جمعيت، ساختار حکومتى، پيشينه تاريخى، اقتصاد، مذهب و فرهنگ آن مورد بحث قرار گرفته است؛ به‌عنوان نمونه، درباره کشور فلسطين مى‌خوانيم: «جمهورى اسلامى از بدو تشکيل تاکنون همواره از موضع حمايت از مستضعفين جهان و با توجه خاص به سرنوشت فلسطين و مسجد الاقصى به‌عنوان اولين قبله‌گاه مسلمانان جهان موضع کاملا مشخص و نمايانى داشته است. جمهورى اسلامى، رژيم اسرائيل را رژيمى مجعول و نامشروع مى‌داند که ناقض حقوق ساکنان اصلى سرزمين تاريخى فلسطين شده است»[۴]
همچنين درباره موقعيت مسلمانان در هند مى‌خوانيم: «هرچند اکثريت جمعيت هند را هندومسلک‌ها تشکيل مى‌دهند، اما اين کشور با برخوردارى از جمعيت مسلمان ميليون نفرى پس از اندونزى، به‌عنوان دومين کشور بزرگ مسلمان‌نشين دنيا شناخته مى‌شود. بسيارى از مسلمانان هند، به موقعيت‌هاى بالايى در جامعه و در عرصه حکومتى رسيده‌اند؛ به‌عنوان مثال، رئيس جمهور سابق هند، يک دانشمند مسلمان بود. البته مسلمانان در هند در حاشيه قرار دارند. ميزان سطح سواد آنان پايين‌تر از ميانگين ملى است و ميزان فقر آنان تنها با فاصله بسيار جزيى‌اى از طبقه پايين هندوها بالاتر است»[۵]
وضعيت کتاب
فهرست مطالب در ابتداى کتاب آمده است.
پانويس
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.